پديد آورندگان :
طاهري طريق ، صادق دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان , طاهري طريق ، صادق دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان , رمضانپور ، ه ساناز دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان , رمضانپور ، ه ساناز دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان , چوكان ، رجب - مؤسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر , چوكان ، رجب - مؤسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر , سلطانلو ، حسن دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان , سلطانلو ، حسن دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان , نوابپور ، سعيد دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان , نوابپور ، سعيد دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان , گيلاني ، كامبيز - مركز تحقيقات بيوتكنولوژي توليد مثل , گيلاني ، كامبيز - مركز تحقيقات بيوتكنولوژي توليد مثل
كليدواژه :
ذرت , عملكرد دانه , تركيبپذيري خصوصي و عمومي , لاين × تستر
چكيده فارسي :
اين پژوهش به منظور ارزيابي تركيبپذيري لاينهاي ذرت استخراجي از ژرمپلاسم حارهاي و نيمه حارهاي سيميت (CIMMYT) در تلاقي با تسترهاي مناطق معتدله انجام شد. به اين منظور تعداد سي و شش تركيب حاصله از تلاقي چهار تستر معتدله ذرت ( MO17از گروه لنكسترشوركراپ، و K18 لاين استخراج شده از MO17، B73 از گروه ريديللودنت و K47/3 لاين به دست آمده ازB73) با نه لاين استخراجي از ژرمپلاسم ذرت سيميت در قالب طرح بلوكهاي كامل تصادفي در سه تكرار در چهار منطقه كرج، دزفول، شيراز و كرمانشاه بررسي شدند. نتايج برآورد اثر ژنها با تجزيه لاين در تستر نشان داد كه علاوه بر اثر غالبيت، اثر افزايشي نيز در كنترل عملكرد دانه و ديگر صفات موثر بودند. بر اساس نتايج مقايسه ميانگين عملكرد تلاقيها، هيبريدهاي شماره 32، 7 و 9 به ترتيب با ميانگين عملكرد 8.641، 8.430 و 8.382 تن در هكتار پرمحصولتر از ساير هيبريدها و شاهد بودند. اين هيبريدها به ترتيب حاصل تلاقي لاين شماره 5 با تستر K18 و لاين شماره 7 و 9 با تستر MO17 بودند. برآورد تركيبپذيري عمومي مشخص كرد لاين شماره 5 پتانسيل استفاده مستقيم براي اصلاح عملكرد دانه در برنامه بهنژادي ذرت را دارا است. تركيبپذيري خصوصي عملكرد دانه تلاقيها نيز بيانكننده تركيبپذيري خصوصي مثبت و معنيدار تسترMO17 با لاين شماره 4 بود.