تأثير آموزش مبتني بر روان‌شناسي مثبت‌نگر بر سخت‌رويي و تعادل عاطفۀ مادران كودكان مبتلا به اختلال بيش‌فعالي– نقص‌توجه

Effectiveness of positive psychology-based training on hardiness and emotional balance in mothers of children with attention deficit/hyperactivity disorder

اين پژوهش با هدف بررسي تأثير آموزش روان‌شناسي مثبت‌نگر بر سخت‌رويي و تعادل عاطفۀ مادران كــودكـان مبتـلا بـه اختـلال كاستي توجه – بيش‌فعالي انـجـام شد. روش پـژوهـش، از نوع شبه آزمايشي با طرح پيش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه كنترل بود. جامعۀ آماري پژوهش، شامل كليۀ مادران كودكان داراي اختلال كاستي توجه - بيش فعالي بود كه در سال 97-1396 براي درمان فرزند خود به مركز جامع اعصـاب و روان آتيـه در تهران مراجعه كرده بودند. تعـداد 28 نفر از مادران به‌عنوان نمونۀ پژوهش از طريق نمونه‌گيري در دسترس انتخاب و به‌صورت تصادفي در دو گروه آزمايش (13) و گروه كنترل (15) جايگزين شدند. گروه آزمايشي در 10 جلسۀ آموزش (هفته‌اي 1 جلسه؛ هر جلسه 120 دقيقه‌) شركت كردند، در حالي كه گروه كنترل در اين جلسات شركت نكرد. براي گردآوري اطلاعـات از پرسشنـامه‌هاي سخت‌رويي كوباسا (1979) و عواطف پاناس (1988) استفاده شد. داده‌ها با استفاده از تحليل كوواريانس تك متغيره و چند متغيره با به‌كارگيري نرم افزار spss25 تحليل شدند. نتايج پژوهش نشان داد كه آموزش مبتني بر مفاهيم روان‌شناسي مثبت‌نگر به افزايش معنادار در ميزان سخت‌رويي و مؤلّفه‌هاي آن‌(به غير از چالش، (05/0p). با توجه به يافته‌هاي پژوهش، استفاده از برنامـۀ آمـوزش مبتني بر روان‌شناسي مثبـت‌نگر در جهت ارتـقاء سخت‌رويي و افزايش هيـجان مثبت مـادران كودكـان داراي اختلال كاستي توجه – بيش‌فعالي باهدف ايمن‌سازي رواني آن‌ها پيشنهاد مي‌شود.

Aim. The aim of this study was to investigate the effect of positivist psychological education on the hardiness and emotional balance in mothers of children with attention deficit/hyperactivity disorder (ADHD). Methods. The research method was quasi-experimental with pretest-posttest design with control group. The statistical population of the study consisted of all mothers of children with ADHD who were referred to the Atiyeh’s Comprehensive Psychiatric Center in Tehran during the years 2017-2018 for the treatment of their children. 28 mothers were selected using convenience sampling and randomly assigned to either experiment (13) or control (15) groups. The experiment group participated in 10 sessions (once a week, 120 minutes each session), while the control group did not participate in these sessions. To collect information, the Kobasa Hardship Questionnaire (1979) and PANAS Affections (1988) were used. Data were analyzed using one-variable and multivariate covariance analysis using SPSS25 software. Results. The results of this study showed that education based on positive psychological concepts led to a significant increase in the degree of hardiness and its components (except the challenge, (P>0. 05)), positive emotions and negative emotional loss in mothers of children with ADHD (P<0.05). Conclusion. According to the findings, the use of a positive-psychological education program to promote hardiness and increase the positive excitement of mothers of children with ADHD with the goal of their psychological immunization is suggested.