واكاوي علّي رفتارهاي حفاظت از آب كشاورزان مورد مطالعه: شهرستان خرم آباد

مسائل و مشكلات آب بخاطر خشكسالي و بهره برداري بي‌رويه باعث مطرح‌شدن اهميت مباحث حفاظت آب و رفتارهاي حفاظتي كشاورزان شده است. پژوهش حاضر با هدف واكاوي علّي رفتار حفاظت از آب كشاورزان شهرستان خرم آباد انجام شده است. جامعه آماري پژوهش شامل تمامي بهره‌برداران فعال شهرستان خرم آباد در سال 961395 به تعداد 22812 نفر بود كه از فن پيمايش و ابزار پرسشنامه براي جمع آوري داده‌ها از 310 كشاورز در سطح اين شهرستان استفاده شد. روايي پرسشنامه توسط 4 نفر از اعضاء هيئت علمي دانشگاه شيراز تائيد، و براي ارزيابي پايايي آن يك مطالعه مقدماتي با تعداد 30 نفر اجرا گرديد. نتايج تحقيق نشان داد كه ميانگين انجام رفتارهاي حفاظتي كشاورزان در سطح منطقه موردمطالعه 02/1 در دامنه 0 تا 4 مي باشد كه حاكي از پايين‌بودن انجام رفتارهاي حفاظت آب در بين كشاورزان منطقه بود. همچنين، نتايج تحقيق براساس تحليل مسير رفتار حفاظت از آب كشاورزان نشان داد كه تمايل رفتاري، آگاهي از اثرات رفتارهاي حفاظتي، پيروي از الگوهاي روستائي، دسترسي به منابع اطلاعاتي و دانش فني حفاظت آب بطور مستقيم؛ و متغيرهاي ارزشهاي اخلاقي، قضاوت اخلاقي، آگاهي از قوانين آب و درآمد كشاورزي بطور غيرمستقيم بر رفتارهاي حفاظت از آب موثرند. اين متغيرها در مجموع توانستند 57 درصد از تغييرات در رفتار حفاظت آب كشاورزان را پيش‌بيني نمايند. بنابراين افزايش آگاهي از اثرات مطلوب رفتارهاي حفاظتي، تقويت دانش حفاظت آب، استفاده از ظرفيت مراجع روستائي براي ترويج رفتارهاي حفاظتي و نشر ارزشهاي اخلاقي مي‌تواند نقش مهمي در گسترش رفتارهاي حفاظت آب بين كشاورزان داشته باشد.