پديد آورندگان :
بابائيان ، ايمان - گروه پژوهشي تغيير اقليم , بابائيان ، ايمان - گروه پژوهشي تغيير اقليم , خزانه داري ، ليلي - گروه پژوهشي بلاياي جوي اقليمي , خزانه داري ، ليلي - گروه پژوهشي بلاياي جوي اقليمي , عباسي ، فاطمه - گروه پژوهشي اقليم شناسي كاربردي , عباسي ، فاطمه - گروه پژوهشي اقليم شناسي كاربردي , مديريان ، راهله - گروه پژوهشي تغيير اقليم , مديريان ، راهله - گروه پژوهشي تغيير اقليم , كريميان ، مريم - گروه پژوهشي تغيير اقليم , كريميان ، مريم - گروه پژوهشي تغيير اقليم , ملبوسي ، شراره - گروه پژوهشي بلاياي جوي اقليمي , ملبوسي ، شراره - گروه پژوهشي بلاياي جوي اقليمي
كليدواژه :
مدل پيش‌بيني فصلي , پيش‌آگاهي خشكسالي , حوضه كارون , CFSv.2 , APHRODITE
چكيده فارسي :
پيش‌بيني خشكسالي نه تنها يكي از چالشهاي اساسي كشور بلكه چالشي براي كشورهاي داراي فناوري مدلسازي ديناميكي پيش‌بيني ماهانه است. در كشورهاي پيشرو، براي پيش‌بيني خشكسالي ابتدا بارش به روش ديناميكي پيش‌بيني شده و پس از پس‌پردازش آماري، خشكسالي در قالب نمايههاي خشكسالي مانند SPI، SPEI و ... پيش‌بيني ميگردد. بهدليل اينكه حوضههاي آبريز جنوبغرب كشور شامل كرخه، كارون بزرگ، جراحي و زهره سهم چشمگيري در تامين منابع آبي كشور براي مصارف كشاورزي، شرب، صنعت و توليد انرژي برقابي دارند، ازاين‌رو برخورداري اين حوزه از سامانۀ پيش‌بيني بارش و خشكسالي داراي اهميت حياتي براي مديريت منابع آب است. در اين پژوهش ابتدا برونداد بارش خام مدل ديناميكي پيش‌بيني فصلي CFSv.2 در دورۀ پايه واسنجي شد و سپس براساس معادلات مستخرج، پيشبينيهاي خام بارش مدل تا سه ماه آينده تصحيح شدند. از برونداد پس‌پردازش شدۀ بارش براي محاسبه نمايه خشكسالي SPI سه ماه آيندۀ حوضه آبريز جنوب غرب استفاده شد. در فرآيند واسنجي از داده‌هاي مشاهداتي تصحيحشدۀ APHRODITE و پيشبينيهاي گذشتهنگر مدل ديناميكي پيش‌بيني فصلي استفاده گرديد. نتايج نشان داد بيشترين كارايي پيش‌بيني خشكسالي با 81.5 درصد هنگامي رخ مي‌دهد كه شرايط واقعي حوضه در حالت نرمال باشد، اما هنگامي كه نمايۀ SPI مشاهداتي حوضه وضعيت ترسالي يا خشكسالي را نشان دهد، در آنصورت صحت پيش‌بيني نمايۀ SPI بهترتيب 62.3 و 42.3 درصد است. با لحاظ فراوانيهاي كل رخدادهاي خشكسالي مشاهداتي براي وضعيتهاي نرمال، ترسالي و خشكسالي كه بهترتيب 76.4، 12.5 و 8 درصد كل حالات را شامل مي‌شوند، صحت كلي پيش‌بيني نمايه خشكسالي SPI به 73.4 درصد مي‌رسد.
