توسعه رويكرد چندهدفه تلفيقي جهت بازتخصيص بهينه آب كشاورزي

افزايش جمعيت منجر به افزايش نيازهاي آبي در بخش‌هاي مختلف شده است. اين شرايط نيازمند اعمال راهكارهايي جهت مديريت بهينه آب مي‌باشد. در اين تحقيق، مدل سه هدفه‌ايي جهت حداكثر نمودن سود اقتصادي، حداكثرسازي تأمين مطمئن نيازها آبي و حداقل‌سازي برداشت از آبخوان پنج بازه مطالعاتي حوضه زرينه‌رود تدوين گرديد. در مدل پيشنهادي، آبخوان‌هاي تكاب، سقز، مياندوآب و صائين‌قلعه و مخزن سد زرينه‌رود به عنوان مؤلفه‌هاي سيستم منابع آب لحاظ گرديد. بر مبناي آب تخصيصي، نياز آبي و حداكثر عملكرد محصولات، تابع توليد تعريف و با توجه به سطح زيركشت، منافع اقتصادي پنج بازه محاسبه شد. با استفاده از الگوريتم NSGA-II، منحني تبادل بهينه بين اهداف كه بيانگر سناريوهاي مختلف كشت و تخصيص منابع آب مي‌باشند، استخراج شد. از آنجا كه نقاط واقع بر منحني تبادل نمي‌تواند به طور همزمان هر سه هدف مورد اشاره را ارضا نمايد، نقطه بهينه با استفاده از روش گزينش اجتماعي بردا و تركيب روش‌هاي تصميم‌گيري انتخاب گرديد. مقايسه نتايج بين وضعيت تخصيص تحت شرايط موجود و بهينه نشان مي‌دهد كه مي‌توان با اعمال مدل پيشنهادي، بطور متوسط به ميزان 5/42 درصد در برداشت از منابع آب صرفه‌جويي نمود. همچنين مقايسه منافع اقتصادي حاصل از شرايط بهينه و موجود نشان مي‌دهد كه با اجراي سناريوي پيشنهادي مي‌توان با افزايش 13 درصدي، منفعت كشاورزي را از 1137730 به 1285971 ميليارد ريال بهبود داد. نتايج اين تحقيق مي‌تواند در ساير حوضه‌هاي آبريز، جهت كاهش مصرف آب كشاورزي از منابع آب و افزايش در آمد كشاورزان از طريق بهينه‌سازي الگوي كشت مورد استفاده قرار گيرد