ارزيابي اثرات زيست‌‌محيطي ارقام مختلف شلتوك برنج (Oryza sativa L.) در شهرستان كردكوي

اين مطالعه با استفاده از روش ارزيابي چرخه حيات به بررسي اثرات زيست‌محيطي توليد شلتوك در ارقام مختلف برنج (Oryza sativa L.) ، (طارم هاشمي، طارم سنگي، شيرودي، فجر و ندا) مزارع شهرستان كردكوي واقع در استان گلستان مي‌پردازد. اين بررسي با به‌كارگيري روش ارزيابي چرخه حيات (LCA) به تخمين پيامدهاي زيست‌محيطي كشت ارقام مختلف موجود در منطقه پرداخته‌ شده است. روش LCA، با استفاده از مؤلفه‌هاي، ميزان مصرف نهاده‌هاي طبيعي به تحليل پيامدهاي مخرب حاصل از مصرف منابع در نظام‌هاي توليدي مي‌پردازد و با شناسايي، نوع نهاده‌هاي مصرفي، انرژي مورداستفاده، مواد مصرفي در فرآيند توليدي، اثرات و ضايعات توليدشده را ‌محاسبه مي‌نمايد. با استفاده ازاين‌روش مي‌توان به ارزيابي پتانسيل اثرات گرمايش جهاني، اسيديته، اتروفيكاسيون خشكي، اكسيداسيون فتوشيميايي، اثر سميت بر انسان (براثر كادميوم موجود در فسفات)، اثر سميت كادميوم بر زمين، اثر سميت كادميوم بر آب شيرين، تخليه منابع فسيلي، تخليه منابع فسفات، پتاسيم و آب پرداخت. نتايج پژوهش نشان داد كه در ميان اثرات زيست‌محيطي برآورد شده، پتانسيل اكسيداسيون فتو شيميايي بالاترين اثر را در توليد برنج دارا مي‌باشد. هم‌چنين دو اثر زيست‌محيطي تخليه‌ي منابع فسفات و تخليه‌ي منابع آبي از اثرات زيست‌محيطي مهم ديگر در كشت برنج مي‌باشند. به‌طور متوسط در توليد برنج، ميزان سه اثر پتانسيل اكسيداسيون فتو شيميايي، اثر تخليه منابع آبي و اثر تخليه منابع فسفات به¬ترتيب معادل 033/2، 296/1 و 896/0 ارزيابي‌شده است. در بين اثرات زيست‌محيطي بررسي‌ شده در اين مطالعه، سه اثر زيست‌محيطي مربوط به اسيديته ، اتروفيكاسيون خشكي و سميت بر آب به‌عنوان كمترين اثر محيط‌زيستي مخرب براي ميانگين ارقام برنج شناسايي ‌شده‌اند. همچنين بررسي ارقام مختلف نشان داد كه در بين ارقام مختلف رقم طارم هاشمي و طارم سنگي بالاترين ميزان پتانسيل ايجاد آلودگي را در بين ساير ارقام مختلف به ازاي توليد يك تن شلتوك در هكتار دارا هستند. پايين‌ترين ميزان مجموع شاخص نهايي اثرات را در بين ارقام مورد بررسي مربوط به رقم ندا مي‌باشد.