پهنه‌بندي¬آگروكليماتيك كاشت نخود (Cicer arietinum L.) با روش AHP در محيط GIS مورد مطالعه: استان اردبيل

يكي از ­روش­هاي برنامه­ريزي كشاورزي تعيين و شناسايي نواحي مناسب براي كاشت گياهان زراعي و باغي بر اساس شرايط آب ­و هوايي و فيزيوگرافي است. اين امر، كشاورزان را قادر مي­سازد كه خسارت ناشي از شرايط نامناسب اقليمي بر محصول را در طول دوره رشد به حداقل برسانند. نخود (Cicer arietinum L.) يكي از محصولات زراعي در استان اردبيل است كه حدود 5272 هكتار از اراضي استان زير كشت اين گياه زراعي است. هدف از اين تحقيق، شناسايي نواحي مناسب استان اردبيل براي كشت نخود در محيط GIS است. براي اين منظور، ابتدا نيازهاي مطلوب اقليمي در طول دوره رشد نخود تعيين گرديد، سپس داده‌هاي مورد مطالعه از قبيل، بارندگي، دما، ارتفاع، شيب، خاك و كاربري اراضي جمع‌آوري شدند. هركدام از داده‌ها با استفاده از روش AHP تحليل شدند و ضريب وزني معيارهاي اصلي، فرعي و زير گزينه‌ها مشخص شدند. درنتيجه ضريب وزني معيارهاي اصلي از قبيل اقليم با 603/0، توپوگرافي 245/0، خاك 114/0 و كاربري اراضي 038/ 0 تعيين گرديد. در مرحله بعد، نقشه­هاي موضوعي موردنياز براي هريك از داده‌ها موردمطالعه در محيط GIS تهيه و براي هريك از پليگون‌هاي نقشه، ضريب وزني لحاظ شد و هريك از نقشه‌ها بر اساس روش AHP در محيط GIS طبقه‌بندي شدند. در نهايت با تلفيق نقشه‌ها، نقشه نهايي پهنه‌بندي كشت نخود در استان اردبيل در چهار كلاس تهيه گرديد كه حدود 18 درصد از مساحت استان خيلي مناسب، 45 درصد مناسب، 25 درصد متوسط و 12 درصد نامناسب براي كشت نخود است.