پديد آورندگان :
طهماسبي ، مريم - گروه زراعت , طهماسبي ، مريم - گروه زراعت , رمرودي ، محمود - گروه زراعت , رمرودي ، محمود - گروه زراعت , سلطاني ، افشين - گروه زراعت , سلطاني ، افشين - گروه زراعت , قنبري ، احمد - گروه زراعت , قنبري ، احمد - گروه زراعت , فاخري ، برات علي - گروه اصلاح نباتات , فاخري ، برات علي - گروه اصلاح نباتات
كليدواژه :
زيست محيطي , علف‌كش , عملكرد , مزارع , نهاده
چكيده فارسي :
مستندسازي از قدم‌هاي اوليه و اساسي در بهبود هر فرآيند توليدي است كه متأسفانه جايگاه درخوري در بخش كشاورزي كشور ندارد. مستندسازي فرآيند توليد يك محصول در كشاورزي شامل تهيه كليه اطلاعات و فعاليتهايي است كه سير توليد آن محصول از مرحله آماده‌سازي بستر بذر تا برداشت را نشان ميدهد. در اين مطالعه به منظور بهرهگيري از اين ابزار در جهت بهبود فرآيندهاي توليد گندم (Triticum aestivum L.) در دو سيستم آبي و ديم استان گلستان، كليه فعاليتها و مصرف نهاده‌ها كه هر مدير مزرعه در طي سه سال گذشته به طور معمول انجام داده يا مصرف كرده است، در 540 مزرعه با مديريت‌هاي مختلف ثبت گرديد. نتايج مستندسازي نشان داد كه ميانگين مساحت مزارع آبي بيشتر از ديم بود. اكثر مزارع آبي قبل از گندم زير كشت دو محصول تابستانه‌ي سويا Glycine max L.)) و برنچ (Oryza sativa L.) بودند، بيشتر مزارع ديم محصول تابستانه نداشته و اكثر مزارع در سال قبل نيز زير كشت گندم و جو (Hordeum vulgare L.) بودند. اكثر توليدكنندگان گندم آبي و ديم از گاوآهن و ديسك به عنوان خاك‌ورزي اوليه استفاده كرده‌اند. همچنين بيشترين نوع ادوات كشت در توليد گندم در هر دو سيستم، خطيكار بود. رقم مرواريد بيشترين رقم مورد استفاده در هر دو سيستم كشت گندم ديم و آبي بود. مقدار بذر مصرفي در سيستم ديم بيشتر و تاريخ كشت نيز از گستردگي زماني بيشتري نسبت به كشت آبي برخوردار بود. 50 درصد از مزارع مورد بررسي در بخش آبي و ديم به ترتيب حداقل از 95 و 70 كيلوگرم نيتروژن خالص استفاده كردند. در هر دو سيستم بيشترين استفاده از علف‌كش مربوط به گرانستار و تاپيك، بيشترين استفاده از قارچكش مربوط به تيلت و بيشترين استفاده از آفت‌كش ديازينون بود. ترجيح كشاورزان به استفاده از روشهاي سنتي آبياري براي مزارع بود. دامنه زماني برداشت گندم از اواسط ارديبهشت تا اواخر خرداد بود. ميانگين عملكرد گندم آبي 3845 كيلوگرم در هكتار بود كه از ديم با عملكرد 3145 كيلوگرم در هكتار بيشتر بود. نتايج اين مطالعه با ارايه تصويري كلي از زير فرآيندهاي توليد گندم در سيستمهاي آبي و ديم و مشخص‌سازي دقيق مقدار و زمان ورود نهاده‌ها به فرآيند توليد امكان ارزيابيهاي جامع‌نگر توليد گندم در گلستان از ديدگاه‌هاي زيست محيطي، اقتصادي و جامعه‌شناختي را ميسر مي‌سازد.; amp;nbsp;
