تأثير كشت مخلوط جو (Hordeum vulgare L.) و شبدر ايراني (Trifolium resupinatum L.) بر ويژگي‌هاي كمي علوفه

جهت بهينه سازي نسبت و آرايش كاشت در مخلوط جو و شبدر آزمايشي بصورت اسپليت پلات در قالب بلوك هاي كامل تصادفي با سه تكرار درسال زراعي 931392 در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه فردوسي مشهد اجرا شد. آرايش كاشت در پنج سطح (مخلوط رديفي 1:1(M1)، مخلوط رديفي 2:2 (M2)، مخلوط نواري 3:3 (M3)، مخلوط نواري 4:4 (M4) و مخلوط درهم (M5)) بعنوان كرت اصلي و نسبت كاشت نيز در پنج سطح (مخلوط افزايشي 50% شبدر + 100% جو (R5)، مخلوط افزايشي 25% شبدر + 100% جو (R4)، مخلوط جايگزيني 50% جو + 50% شبدر(R3) همرا با جو خالص (R2) و شبدر خالص (R1)) در كرت هاي فرعي قرار گرفتند. نتايج آزمايش حاكي از تاثير معني دار (P amp;lt;0.01) آرايش و نسبت كاشت بر وزن خشك علوفه وهمچنين عملكرد پروتئين بود. بيشترين وزن خشك علوفه از كشت جو خالص (14731 كيلوگرم در هكتار) و مخلوط درهم (12857.9 كيلوگرم در هكتار) بدست آمد. بيشترين عملكرد پروتئين نيز از نسبت كاشت جو خالص (1962.2 كيلوگرم در هكتار) و آرايش كاشت مخلوط درهم (1584.38 كيلوگرم در هكتار) حاصل شد. اثر آرايش كاشت بر نسبت برابري زمين معني دار نبود ولي نسبت كاشت بر نسبت برابري زمين تاثيرمعني دار داشت (P amp;lt;0.01). بيشترين نسبت برابري زمين متعلق به نسبت كاشت R5 (1.28) و آرايش كاشت M4 (1.23) بود. تاثير آرايش و نسبت كاشت بر ضريب ازدحام نسبي (K) معني دار نبود ولي بيشترين مقدار ضريب ازدحام نسبي متعلق به نسبت كاشت R4 (35.33) وكمترين مقدار متعلق به R5 (23.24) بود. اثر آرايش و نسبت كاشت بر شاخص تهاجم معني دار بود، منفي شدن شاخص تهاجم شبدربيانگر مغلوب بودن شبدر در كشت مخلوط بوده و همانگونه كه آشكار شد جو داراي قابليت رقابتي بيشتر براي تسخير منابع در كشت مخلوط بود. شاخص هاي اقتصادي كاهش عملكرد واقعي (AYL) وسودمندي اقتصادي (IA) بيانگر مزيت كشت مخلوط جو و شبدرنسبت به حالت تك كشتي بوده بطوريكه بيشترين سودمندي اقتصادي در نسبت كاشت مخلوط R4 (7262833 ريال) و آرايش كاشت مخلوط M4 (4974840 ريال) حاصل گرديد.