بررسي ارتباط صفات آناتوميكي برگ پرچم و محور سنبله گندم تيمار شده با پراكسيد هيدروژن با عملكرد دانه گندم در شرايط ديم

Flag leaf anatomical characteristics and the spike pretreatment changes with hydrogen peroxide and its relationship with grain yield in dry land conditions

به منظور بررسي اثر آماده ­سازي بذر (پرايمينگ) با غلظت­هاي مختلفي از پراكسيد هيدروژن بر آناتومي برگ پرچم و محور سنبله دو رقم گندم (كراس سبلان (گندم نان) و ساجي (گندم دوروم)) و ارتباط آن با عملكرد دانه، تحت شرايط ديم آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب بلوك­هاي كامل تصادفي در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه ايلام انجام شد. تيمارهاي آزمايشي (پرايمينگ بذر) شامل چهار سطح غلظت پراكسيد هيدروژن (0، 25، 50، 80 ميلي مولار) و دو رقم گندم ( كراس سبلان، ساجي) بودند. نتايج آزمايش نشان داد كه تعداد دانه در سنبله، عملكرد دانه، وزن دانه در سنبلچه چهارم تا هشتم، مساحت برگ، تعداد و طول روزنه و نيز ويژگي­هاي آناتوميك برگ پرچم و محور سنبله مورد مطالعه در اين پژوهش تحت تاثير آماده­سازي بذر با پراكسيدهيدروژن قرار گرفت. گياهاني كه بذر آنها با پراكسيد هيدروژن پيش تيمار شده بودند از سطح برگ و طول روزنه بيشتر، مساحت و قطر آوند چوبي و آبكش، مساحت مزوفيل، مساحت غلاف آوندي، مساحت اپيدرم بالا و پايين بزرگتري در برگ پرچم برخوردار بودند همچنين تحت تأثير پراكسيد هيدروژن خصوصيات آناتوميكي محور سنبله شامل مساحت آوند چوبي و آبكش، اندازه دستجات آوندي نسبت به شاهد بزرگتر بود. در نهايت پيش تيمار بذر با غلظت 80 ميلي مولار پراكسيدهيدروژن نسبت به ساير غلظت­ها از طريق اثرگذاري مثبت بر خصوصيات آناتوميكي برگ برچم و محور سنبله باعث افزايش عملكرد دانه در هر دو رقم گندم در شرايط ديم شد.

This study the effect of seed preparation (priming) with different concentrations of hydrogen peroxide on the anatomy of the flag leaf and spike two wheat genotypes( Cross Sabalan ( bread wheat) and Saji(durum wheat)) and its relationship with grain yield, under dry land farming system condition, Experimental design was factorial, arranged in randomized complete block. Results showed that the number of grains per spike, grain yield, grain weight per spike 4-8, leaf area, number and length of stomata and the anatomic characteristics of flag leaf and spike studied in this research affected by seed preparation with hydrogen peroxide. Seeds of plants that were pre-treated with hydrogen peroxide more leaf area and stomata length, area and diameter of xylem and phloem, mesophill, bundle sheath, the upper and lower epidermis of the flag leaf, As well as influenced by hydrogen peroxide, anatomical features of spike including area xylem and phloem, the vascular bundles was greater than control. also, the seed treatment with hydrogen peroxide through a positive impact on anatomical features thereby increasing the number seeds per plant, grain weight per spike 4-8 and grain yield in both wheat genotypes. Finally seed priming with concentration of 80 Mm hydrogen peroxide than other concentrations positive impact on anatomical characteristics of flag leaves and spike because increased grain yield in both cultivars of wheat.