عنوان مقاله :
بررسي تاثير مداخله آموزشي بر ارتقاء رفتارهاي پيشگيري‌كننده از ليشمانيوز جلدي مبتني بر مدل يادگيري شناختي اجتماعي
عنوان به زبان ديگر :
Effect of educational intervention based on social cognitive theory on promoting preventive behaviors of cutaneous leishmaniasis
پديد آورندگان :
وصالي منفرد، احسان دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، تهران , صادقي، رويا دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، تهران , صداقت، محمد مهدي دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه حشره شناسي پزشكي و مبارزه با ناقلين، تهران , ثقفي پور، عابدين دانشگاه علوم پزشكي قم - دانشكده بهداشت - گروه بهداشت عمومي، قم , طل، آذر دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، تهران , ياسري، مهدي دانشگاه علوم پزشكي تهران - دانشكده بهداشت - گروه آمار زيستي، تهران
كليدواژه :
ليشمانيوز جلدي , تئوري شناختي اجتماعي , رفتارهاي پيشگيري‌كننده , رفتار بهداشتي
چكيده فارسي :
هدف: ليشمانيوز جلدي در بخش قنوات استان قم آندميك است. اين مطالعه به منظور تعيين تاثير مداخله آموزشي مبتني بر مدل شناختي اجتماعي بر ارتقاء رفتارهاي پيشگيرانه از ليشمانيوز جلدي صورت گرفت.
مواد و روش‌ها: اين مطالعه به‌صورت مداخله‌اي نيمه‌تجربي بود كه بر روي 292 نفر از مراجعه‌كنندگان به مراكز بهداشتي قنوات استان قم طي سال‌هاي 96-1395 انجام شد. شركت‌كنندگان با تخصيص تصادفي و با استفاده از روش بلوك‌هاي تصادفي به دو گروه مداخله و كنترل تقسيم شدند. شش ماه بعد از مداخله آموزشي، پرسش‌نامه محقق‌ساخته براي دو گروه تكميل گرديد. براي بررسي هم‌زمان اثر چند متغير از رگرسيون خطي استفاده شد.
يافته‌ها: بعد از مداخله آموزشي، بين ميانگين نمره‌ي مربوط به سازه‌هاي آگاهي و درك موقعيت، انتظار پيامد (001/0p<)، خودكفايتي (003/0p<)، خود‌كنترلي (005/0p<) و عملكرد (05/0p<) از مدل شناختي اجتماعي در زمينه ارتقاء رفتارهاي پيشگيري‌كننده از ليشمانيوز جلدي درگروه مداخله، رابطه معني‌دار مشاهده گرديد اما بين ارتقاء رفتارهاي پيشگيري‌كننده از بيماري و سازه ارزش پيامد، رابطه معني‌داري ديده نشد (103/0p<).
نتيجه‌گيري: آگاهي مردم در زمينه راه‌هاي پيشگيري از بيماري در سطح مطلوبي نبود. بنابراين جهت ارتقاء اين سازه، پيشنهاد مي‌گردد تئوري شناختي اجتماعي مي‌تواند جهت كاهش موانع موجود در برنامه آموزش و ارتقاء سطح آگاهي جامعه مورد استفاده قرار گيرد.
چكيده لاتين :
Introduction: Cutaneous leishmaniasis (CL) is an endemic disease in Ghanavat of Qom province. This study
aimed to determine effect of educational intervention based on social cognitive theory on promoting preventive
behaviors of CL disease.
Materials and Methods: This study was a semi-experimental intervention (quasi-experimental) that was performed
on 292 patients referred to ghanavat health centers in Qom province during the years 2016-2017. Then, participants
divided randomly in two groups with complete block randomization method. Six months after the training, post tests
were completed by both interventional and control groups. The linear regression used to investigation the effect of
several variables.
Results: After the intervention, in treated group, the mean score of the structures of knowledge and situations
perception, outcome expectations (p < 0.001), self-sufficiency (p < 0.003), self-control (p < 0.005) and performance (p
< 0.05) of Social Cognitive Theory in term of promotion of preventive behaviors of CL, a significant relationship was
observed. But, a significant relationship was not found between the structure outcome value and promotion of
preventive behaviors of the disease (p < 0.103).
Conclusion: People were not well aware of ways to prevent disease. Therefore, in order to promote this structure,
it is suggested that social cognitive theory can be used to reduce the barriers in the education program and promote the
level of community awareness.
