تحليل جستجوي اينترنتي دانشجويان مقطع كارشناسي رشته‌ي مهندسي علوم آبِ دانشگاه شهيد‌چمران با مدل «فرايند جستجوي اطلاعات» كولثاو

Analysis of the Internet search process of B.Sc. undergraduate students in Field of Water Science Engineering of Shahid Chamran University of Ahvaz with the model of "information seeking process" of Kuhlthau

زمينه و هدف: همگام با روند تغيير پاراديم در حوزه­ي اطلاع­يابي از رويكرد نظام­مدار به كاربرمدار طراحي نظام­هايي براي پيشبرد اهداف اطلاع­يابي ضروري به نظر مي­رسد. موفقيت اين حوزه مستلزم تعامل متقابل كاربران با نظام و ايجاد رابطه بين اطلاع­يابي و بازيابي اطلاعات است. با ورود فناوري­هاي جديد به حوزه­ي اطلاع­يابي مدل­هايي ابداع شدند كه روند جستجوي اطلاعات را به عنوان فعاليتي پويا ارائه مي‌دهند و چگونگي رفع نياز اطلاعاتي كاربر را توصيف مي­كنند. پژوهش حاضر، با هدف بررسي فرآيند جستجوي اطلاعات دانشجويان مقطع كارشناسي دانشكده مهندسي علوم آبِ دانشگاه شهيد چمران در اينترنت و مقايسه­ي رفتاراطلاع­يابي آنها با مدل "فرآيند جستجوي اطلاعات" كولثاو صورت گرفت. روش پژوهش: نوع پژوهش حاضركاربردي و روش پژوهش، پيمايشي توصيفي بوده­است . جامعه آماري اين تحقيق شامل دانشجويان كارشناسي دانشكده مهندسي علوم آب دانشگاه شهيد چمران به تعداد 204 نفر بوده كه با استفاده از نمونه­گيري تصادفي، تعداد نمونه­ها 102 نفر (51 نفر از دانشجويان سال اول و 51 نفر از دانشجويان سال آخر) تعيين و پرسشنامه­ها ميان آنها توزيع گرديد. يافته ­ها: تحليل داده­ها نشان داد كه از ميان مراحل مدل كولثاو، دو مرحله "شروع " و "انتخاب"، توسط دانشجويان ورودي سال اول و آخر ناديده گرفته شده­اند و چهار مرحله­ي "كاوش"، "فرمول بندي"، " گردآوري" و "ارائه" در اولويت استفاده اعضاء نمونه قرار داشته و مراحل " كاوش" و "گردآوري"، بهترين مراحلي است كه كتابداران مي­توانند در فرايند جستجو مداخله نمايند. همچنين تحليل داده ها آشكار كرد كه دانشجويان از "پايگاههاي­اطلاعاتي"، موتوركاوش و راهنماي موضوعي به يك اندازه استفاده مي­كنند و همچنين از دو ابزار جستجو نظير" عنوان" و "عملگر NOT"، نسبت به ساير ابزارهاي جستجو، استفاده بيشتري به عمل مي آورند. نتيجه­ گيري: نتايج پژوهش نشان داد كه الگوي مورد استفاده دانشجويان، برخلاف تعداد و ترتيب مدل كولثاو، از يك فرايند 4 مرحله­اي تشكيل شده ­است. در نهايت با استناد به نتايج تحقيق حاصل از مقايسه­ي دو گروه نمونه، الگوي جديد جستجوي اينترنتي دانشجويان، شناسايي و پيشنهاد گرديد.

Analysis of the Internet search process of B.Sc. undergraduate students in Field of Water Science Engineering of Shahid Chamran University of Ahvaz with the model of "information seeking process" of Kuhlthau