بررسي تطبيقي توحيد افعالي از ديدگاه قرآن و سعدي شيرازي

Comparative Study of Unity of Acts from Quran and Sa’adi’s Viewpoint

اسلام آيين توحيد و يكتاپرستي است و در ميان تعاليم اسلامي، توحيد از جايگاه بلندي برخوردار است. قرآن به مثابه منشور جاويد اسلام، در آيات بسياري به مسأله توحيد و ابعاد گوناگون آن پرداخته است. يكي از پايدارترين تجليّات روح آدمي و يكي از اصلي‌ترين ابعاد وجودي انسان، حسّ نيايش و پرستش است و اين اعتقاد را مي‌توان از مهم‌ترين مظاهر حيات انسان دانست. سعدي در باب توحيد افعالي پيرو اشاعره است و در صدد حفظ توحيد افعالي است؛ او معتقد است كه تمامي افعال انسان از جانب خداوند ايجاد و صادر مي‌شود، حتّي سخناني كه بر زبان جاري مي‌شود همگي ايجادشده توسط خداوند هستند. بر اين اساس، وي نظريه كسب اشاعره را مي‌پذيرد. با توجه به اشعري مسلك بودن سعدي، در اين مقاله ديدگاه‌هاي وي را در خصوص توحيد افعالي مورد بررسي قرار داديم تا مشخص شود سعدي تا چه اندازه افكار و عقايدش در خصوص توحيد افعالي، با اشاعره مطابقت دارد.

Islam is the religion of monotheism which is of supreme status amongst Islamic educations. Quran as the eternal patent of Islam, talks about monotheism and its various aspects. One of the human’s everlasting spiritual manifestations is worshipping and adoration sense. Sa’adi is monotheism follower and intends to keep the unity of acts; he believes that all acts of human being are created and issued by Lord, even the words he says. The present research studies Sa’adi’s viewpoints about unity of acts in order to find out how much his ideas and beliefs conforms his religion about unity of acts.