واكاوي نسخه خطي تفسير جلالي اثر جلال الدين رئيس العلماء شيرازي

A Survey on Jalali’s Interpretation Manuscript by Jalal e Din Shirazi

ضرورت شناخت ميراث تفسيري شيعه، بر كسي پوشيده نيست. يكي از راه‌هاي تبيين آموزه‌هاي حياتبخش قرآني، واكاوي تفاسير است. با شناسايي بيش از 100 مفسر از مدرسه تفسيري فارس، در 15 قرن، با جلال الدين رئيس العلماء شيرازي(1294-1371ق) و «تفسير جلالي» آشنا شديم. تنها نسخه اين مجموعه تفسيري، متعلق به كتابخانه خانقاه احمدي شيراز است. اين تفسير، ترتيبي، و شامل 15 جزء از قرآن كريم است. در اين نوشتار با واكاوي نسخه خطي 19 جلدي جلالي، به روش توصيفي- تحليلي، شاخص­هاي اين تفسير براي نخستين بار كشف و استخراج گرديد. شايان ذكر است كه خواننده تفسير، در ابتدا مفسر را سلطنت­طلب مي‌پندارد، اما در واقع اين مجموعه تفسيري در حال تقيه سياسي مفسر، در عهد پهلوي(پدر و پسر) نوشته شده است. رهيافت پژوهش آن است كه مفسر، روش قرآن به قرآن را با استناد به روايات، مورد توجه قرار داده، و از نظر گرايش، تفسير خود را در ظاهر، با قالب سبك اجتماعي و اخلاقي و با جهت­گيري معنوي و تربيتي، و در واقع با جهت­گيري جهادي سياسي، بنا نهاده است.

Necessity of Shiite interpretive heritage is clear for all. One way to express the vital Quranic learnings is to survey and analyze interpretations. Recognizing more than 100 interpreter in Fars interpretation schools during 15 centuries makes us familiar with Jalal e Din Shirazi (1877 - 1952) and Jalali Interpretation. The only manuscript of the mentioned interpretation belongs to Ahmadi Khaneghah Library in Shiraz. The present article discovers this interpretation’s criteria by analyzing the 19 vol. manuscript for the first time and the method is descriptive – analytical. It is remarkable to state that the reader of the interpretation initially finds the author a royalist but in fact the mentioned collection is the political status of the interpreter in Pahlavi era. The findings of the research show that the interpreter paid attention to Quran to Quran (comparison) method by citing traditions and considers the form of social and ethical framework for his interpretation in appearance but Jihadi – political framework in fact.