الگويي براي رهبري برنامه درسي در دوره ابتدايي ايران

A model for curriculum leadership in the primary education of Iran

پژوهش حاضر با هدف ارائه و تبيين الگويي بومي از «رهبري برنامه­ درسي دوره ابتدايي» در شكل مدل پارادايمي «نظريه برخاسته از داده­ها» با رويكرد سيستماتيك انجام شده است. در انجام پژوهش حاضر داده­هاي لازم از طريق مصاحبه نيمه ساختاريافته با 21 نفر از اساتيد و پژوهشگران حوزه علوم­تربيتي، تحليل اسناد بالادستي آموزش و پرورش و نتايج پژوهش­هاي داخلي و خارجي به دست آمده است. با تحليل داده­ها، 16 مقوله كلي الگو در 6 بُعد مدل پارادايمي نظريه برخاسته از داده­ها شامل شرايط عِلّي (1مقوله)، شرايط زمينه­اي (2مقوله)، شرايط مداخله­اي (2مقوله)، راهبردها (8مقوله)، پيامدها (2مقوله) و يك مقوله اصلي، به همراه 63 مقوله فرعي و 532 ويژگي مربوط به آنها ارائه گرديد. نتايج نشان داد الگوي تدوين شده مي­تواند مطابق با ويژگي­هاي نظام آموزشي متمركز ايران در قالب يك چارچوب علمي تبيين شود و گذشته از اين كه در برنامه­ريزي براي اجراي هر چه بهتر برنامه­ هاي درسي در سطوح ملي، استاني، منطقه، مدرسه ­اي و كلاسي تسهيل ­گر باشد، تدوين كنندگان برنامه درسي دوره ابتدايي و اجراكنند­گان آن نيز مي­توانند از جنبه هاي نظري و عملي آن بهره گيرند.

The present research aims at designing and validating a local model for curriculum leadership for primary school in the form of the paradigmatic model of grounded theory through a systematic approach. To this end, the research data are collected through semi-structured interviews with 21 scholars and researchers in the field of educational sciences, as well as analyses of the upstream documents and the results of domestic and foreign researches. After the data analysis, 16 general categories in 6 dimensions of the paradigmatic model of grounded theory namely, causal conditions (1 category), contextual conditions (2 categories), intervening conditions (2 categories), strategies (8 categories), consequences (2 categories), and one major category along with 63 minor categories and their 532 related features are presented. The results show that the developed model could be explained, in the form of a scientific framework, in accordance with the characteristics of the centralized educational system of Iran. Furthermore, it could serve as a facilitator for the best possible implementation of curricula at national, provincial, district and the classroom levels. Moreover, theoretical and practical aspects could be applicable and useful for the curriculum developers and practitioners of the elementary levels.