ديدگاه تفسيري صدرالمتألّهين درباره «صراط» و «صراط مستقيم» در قرآن كريم

Sadr al-Mutu`allihin`s Exegetic View on Sirat and Sirati Mustaqim in the Holy Quran

هدايت مدعاي مشترك همه أديان است؛ اين حقيقت در اسلام حول محور صراط مستقيم شكل گرفته است. أهميت و ضرورت فهم معناي صراط به وزان أصل هدايت بوده و هرگونه تفسير نادرستي كه آن را در وادي تعدد و نسبيّت بيندازد، نقض غرض نزول قرآن و إرسال پيامبران خواهد بود. ملاصدرا با تفسيري حكمي از صراط و چيستي آن در آيات قرآن، أفق جديدي را براي أذهان باز مي‌نمايد؛ نظر ايشان افزون بر دو كتاب تفسير القرآن الكريم و أسرار الآيات و أنوار البيّنات در كتاب‌هاي ديگرش نيز نمود يافته است، اين تحقيق به مبناسازي ايشان براي تفسير حقيقت صراط پرداخته و سپس به بررسي آياتي كه ايشان در فهم اين مهم در آنها داراي تحليل و تفسير بوده‌اند، پرداخته و در نهايت با جمع‌بندي مطالب تفسيري، تعريفي از صراط و صراط مستقيم ارائه مي‌دهد كه لازمه ذاتي آن وحدت است.

Human guidance is the common claim of all religions; this truth has been formed in Islam around the axis of sirati mustaqi, straight path. The importance and the necessity of understanding the meaning of sirat is equal to human guidance and any misinterpretation that leads it to multiplicity and relativity would be against the Qur'an and the Prophet's revelation. Mulla Sadra, commenting sirat and its whatness in the verses of the holy Quran philosophically, opens a new horizon for minds; He view is found in his: Tafsir al-Quran al-Karim and Asrar al-Ayat wa Anwar al-Bayyinat and in his other works. This article has studied his principles for commenting the truth of sirat at first and then, examines the verses in which he has been analyzing and interpreting this matter, and finally, by summarizing the exegetical material, a definition of sirat and sirati mustaqim has been given that is essentially unique.