ارزيابي پيش از اجراي تحقيقات كشاورزي در شرايط خطر در پهنه هاي دشت ساحلي خزري، مركزي خشك و شمال غربي

در دهه‌هاي اخير سرمايه گذاري در تحقيقات كشاورزي كشورهاي رو به توسعه كاهش يافته و نظام هاي تحقيقات كشاورزي در اين كشورها از جمله ايران با چالش تامين مالي نيازهاي پژوهشي مواجه شده اند. در چنين شرايطي تامين مالي اين نوع تحقيقات مستلزم ارائه شواهد مستند از منافع آن به سياستگذاران و برنامه ريزان اقتصادي خواهد بود. بدون مستندسازي شفاف و متقاعدكننده منافع، تحقيقات كشاورزي حمايت مالي پايدار را كسب نخواهد كرد. لذا اين تحقيق براي برآورد منافع تحقيقات بهنژادي تحت شرايط ريسك در سه پهنه اقليمي كشاورزي مركزي خشك، دشت ساحلي خزري و شمال غربي ايران انجام شده است كه نتايج آن ضمن ايجاد آگاهي، مي‌تواند مجموعه سياستگذاري و برنامه ريزي اقتصادي كشور را براي حمايت شايسته از تحقيقات كشاورزي متقاعد و مجاب نمايد. براي انجام اين تحقيق از الگوي مازاد اقتصادي پيش از اجرا استفاده شده است كه مي تواند خروجي هاي مفيد و موثر براي استنتاج منافع تحقيقات توليد كند. بر اساس يافته ها، تحقيقات به نژادي هر سه پهنه، عليرغم عدم حتميت و ريسك فعاليت هاي كشاورزي از نرخ بازده 17 تا 70 درصد برخوردار هستند. لذا كاربست فن آوري ( بذر و نهال اصلاح شده) منتج از آن‌ها مي تواند در افزايش توليد و عرضه محصولات راهبردي كشاورزي نقش اساسي ايفا نمايد. اين شواهد بر ضرورت حمايت و تامين مالي تحقيقات كشاورزي به ويژه تحقيقات به نژادي تاكيد دارد.افزون بر اين، بر پايه يافته هاي تحقيق، رتبه يا اولويت تحقيقات بهنژادي هر يك از پهنه ها در تخصيص بودجه يا هزينه تحقيق تعيين شد.