تبيين نقش محيط‌ زيست و سرمايه اجتماعي در رشد اقتصادي ايران

تلاش براي تبيين منابع رشد اقتصادي منجر به معرفي انواع متعددي از سرمايه شد. اخيراً سرمايه اجتماعي و سرمايه زيست محيطي مورد توجه قرار گرفته است. در همين راستا اين مطالعه با هدف تحليل نقش انواع سرمايه در اقتصاد ايران صورت گرفت. براي اين منظور از الگوي رشد نئوكلاسيك و داده‌هاي دوره 89-1353 اقتصاد ايران استفاده گرديد. انواع سرمايه افزون بر سرمايه فيزيكي شامل سرمايه انساني، سرمايه اجتماعي و سرمايه زيست محيطي در نظر گرفته شد. سرمايه زيست‌محيطي بصورت زيان حاصل از انتشار دي‌اكسيدكربن لحاظ گرديد. متغيرهاي بيانگر سرمايه اجتماعي عبارت بودند از دسترسي به اينترنت و همچنين دسترسي به تلفن. براي سرمايه انساني از سه متغير شامل نرخ باسوادي، نرخ ثبت نام در دوره ابتدايي و همچنين تعداد دانشجويان استفاده گرديد. همچنين فرض شد تكنولوژي افزون بر نيروي كار در قالب سرمايه فيزيكي نيز ظاهر مي شود. يافته ها نشان داد سرمايه فيزيكي مهمترين عامل در رشد اقتصاد ايران است و بازده آن 4/03/0 به دست آمد. اما نقش بسيار كمي براي متغيرهاي سرمايه انساني و سرمايه زيست‌محيطي به دست آمد. همچنين نقش سرمايه اجتماعي بطور نسبي قابل پذيرش و مثبت برآورد گرديد كه در حدود يك سوم تا يك چهارم سرمايه فيزيكي مي‌باشد.