كاهش منابع آب، افزايش بار مالي دولت و تلاطم ارزي، چالش‌هاي اصلي تأمين گندم در ايران؛ چه بايد كرد؟

اهميت قابل توجه مصرف گندم در سبد تغذيه خانوارهاي ايراني باعث شده است كه تأمين گندم مورد نياز كشور با چالش‌هاي مختلف از جمله كاهش منابع آبي، افزايش هزينه‌هاي دولت و تلاطم‌هاي نرخ ارز مواجه شود. بر اين اساس، در اين مطالعه با طراحي يك مدل تعادل جزئي پويا سعي شد كه به اين سؤال كليدي پاسخ داده شود كه به‌منظور مقابله با چالش‌هاي موجود بر سر راه تأمين گندم در كشور در سال‌هاي آتي چه بايد كرد. از اين‌رو، مؤلفه‌هاي قيمتي و مقداري بازار گندم كشور در رويكردهاي قيمت حمايتي و قيمت آزاد براي افق زماني 1404 مورد شبيه‌سازي قرار گرفت. نتايج نشان داد كه در افق زماني 1404، كاهش عملكرد و توليد گندم پديده مورد انتظار خواهد بود. با اين وجود، تأمين انتظارات قيمتي كشاورزان با افزايش ساليانه قيمت خريد گندم بر اساس نرخ تورم در رويكرد بازار حمايتي منجر به پايداري بيشتر توليد و عرضه اين محصول مي‌شود. از طرف ديگر، آزادسازي قيمت گندم و به تبع آن كاهش ميزان تقاضاي اين محصول پايداري بيشتر ذخاير انبار گندم كشور را به همراه خواهد داشت. لذا، در اين مطالعه پيشنهاد شد كه به‌منظور مقابله با چالش‌هاي تأمين گندم در كشور به ويژه كاهش سهم حمايت‌هاي دولتي، سياست‌گذاري‌هاي مختلف جهت افزايش ورود بخش‌هاي خصوصي به زنجيره خريد و فروش گندم در دستور كار قرار گيرد. همچنين، پيشنهاد شد كه سياست حداقل‌سازي واردات گندم با روش‌هاي نوين از جمله كاشت فرا سرزميني به مرور جانشين سياست جايگزيني واردات اين محصول گردد.