سنجش رويكردهاي غالب آموزش زبان؛ مطالعه برنامه‌هاي درسي آموزش زبان در دوره ابتدايي

هدف از پژوهش حاضر، بررسي برنامه‌هاي درسي آموزش زبان فارسي (محتوا، روش و سازوكارهاي يادگيري) در دوره ابتدايي است. پژوهش از لحاظ هدف، كاربردي و از لحاظ شيوه گردآوري داده‌ها، توصيفي پيمايشي است. جامعه آماري شامل معلمان پايه اول و دوم ابتدايي است كه در مدارس ابتدايي شهرستان سنندج در سال تحصيلي 95-94 فعاليت داشتند كه با استفاده از روش نمونه‌گيري به شيوه تصادفي خوشه‌اي انتخاب شدند. ابزار گردآوري داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته در اين پژوهش ابزار شامل پرسشنامه محقق ساخته ايست كه مبتني بر پرسشنامه رايج حوزه آموزش زبان با عنوان سنجش رويكردهاي آموزش زبان (ALEA) است. براي تجزيه‌وتحليل داده‌ها از شاخص‌هاي آمار توصيفي شامل جداول و توزيع فراواني، ميانگين، انحراف استاندارد و نيز در سطح آمار استنباطي از آزمون تحليل عاملي اكتشافي، ANOVA، تحليل واريانس يك‌راهه، آزمون t تك نمونه‌اي و آزمون بارتلت (با نرم‌افزار SPSS19) بهره گرفته شد. عوامل و مؤلفه‌هاي برنامه‌هاي درسي آموزش زبان فارسي در پايه اول و دوم ابتدايي از ديدگاه معلمان در برنامه درسي اجرا شده با استفاده از روش تحليل عاملي اكتشافي استخراج شدند كه با توجه به بار عاملي و ساختار مفهومي و نظري گزاره‌هاي تشكيل‌دهنده پرسشنامه با تأكيد بر گزاره‌هاي با بيشترين بار عاملي به ترتيب با عناوين روش‌هاي آموزش ذاتي؛ روش‌هاي آموزش اكتسابي؛ محتواي موضوعي اكتسابي؛ محتواي موضوعي ذاتي؛ محتواي موضوعي تعاملي؛ سازوكارهاي يادگيري تعاملي؛ سازوكارهاي يادگيري ذاتي؛ روش‌هاي آموزشي تعاملي؛ و سازوكارهاي يادگيري اكتسابي نام‌گذاري شدند. نتايج نشان مي‌دهد كه ديدگاه معلمان ابتدايي براي عامل سازوكارهاي آموزشي در رويكرد تعاملي در مقايسه با رويكرد اكتسابي تفاوت معنادار بيشتري داشته و ديدگاهشان احتمالاً به ترتيب به رويكرد تعاملي و سپس رويكرد اكتسابي نزديك‌تر است. هم‌چنين معلمان در عامل محتواي موضوعي ديدگاهشان به ترتيب شامل رويكردهاي ذاتي، تعاملي و اكتسابي است.