سناريوهاي پيشِ روي سوريه و امنيت ايران

تغيير و تحولات متعدد در ساختار خاورميانه از آغاز شكل‌گيري تاكنون باعث شده كه برخي اين منطقه را اساساً «منطقه‌اي ناتمام» تلقي كنند. وقوع خيزش‌هاي عربي از سال 2011 گرچه در بطن روندها و جريان‌هاي تاريخي پيشين ريشه دارد؛ اما دامنه و گسترۀ آن به حدي بوده است كه مي‌توان از آن به‌عنوان شروع يك «فرايند تاريخي» جديد، مشابه آنچه پس از جنگ‌جهاني‌اول رخ داد، ياد كرد. اثرات ناشي از اين خيزش‌ها، در مسائل بسيار مهم و جدي همچون خشونت و افراط، به‌كارگيري تروريسم براي اهداف سياسي، جنگ‌هاي نيابتي منطقه‌اي، رقابت‌هاي كلاسيك و نوين قدرت‌هاي بين‌المللي و تلاش براي شكل‌دادن به شرايط جديد سياسي و استراتژيك توسط كشورهاي مهم منطقه، قابل مشاهده است. از ميان بحران‌هاي متعددي كه از آغاز تحولات عربي در اين منطقه شكل گرفته، بحران سوريه به‌عنوان هسته مركزي و اهرم تعادلي مابين صف‌بندي‌هاي قديم و جديد منطقه، مطمح نظر است. اهميت حياتي سوريه به عنوان متحد استراتژيك جمهوري اسلامي ايران سبب شده كه آيندۀ اين كشور در رأس موضوعات حائز اهميت براي ايران قرار گيرد. از اين‌رو هدف اين مقاله درنظرگرفتن آينده‌هاي احتمالي بحران سوريه در قالب سناريوهاي محتمل و ممكن و تبعات آن بر امنيت جمهوري‌اسلامي‌ايران است. لذا با به‌كارگيري مفاهيم رويكرد رئاليستي كه به زعم نگارنده بهتر مي‌تواند وضعيت خاورميانه را به تصوير بكشد و با بهره‌گيري از روش سناريونويسي به دنبال تبيين مسئلۀ پژوهش مي‌باشد.