گسست آموزشي: فاصله برنامه درسي قصد شده وكسب شده در نظام آموزش عالي ايران

Educational Gap: The Break between the Intended and Learned Curriculum in Iran's Higher Education System

رنامه­هاي درسي، بستر شكل گيري مهم­ترين فرايند نظام آموزش دانشگاهي، يعني يادگيري است. آموزش، پژوهش و عرضه ي خدمات تخصصي توسط موسسات آموزش عالي تا حدود زيادي به پويايي برنامه ­هاي درسي وابسته هستند. برنامه‌هاي درسي موجود در نظام دانشگاهي، به تربيت دانش آموختگان ماهر«كه پس از فارغ التحصيل شدن بتوانند متناسب با نيازها و ضرورت هاي جامعه جذب بازاركار شوند»تجهيز نشده اند. از اين رو پژوهش حاضر درصدد بررسي علل شكاف ميان برنامه درسي قصد شده وكسب شده(موجود) مي باشد. بنابراين نوع پژوهش از نظر هدف، كاربردي و از نظر اجرا، پديدارشناسانه بود. جامعه آماري پژوهش شامل متخصصان حوزه برنامه درسي و آموزش عالي بودند كه با توجه به ماهيت پژوهش، حدود هشت نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گيري، روش غير تصادفي هدفمند بود. ابزار پژوهش شامل مصاحبه ساختار يافته با چهار سئوال باز پاسخ بود. يافته هاي حاصل از مصاحبه نشان داد عدم تخصص افراد درتدوين برنامه درسي، كمبود منابع (انساني، فني، مادي)، عدم اعتقاد تربيتي راسخ اعضاي هيأت علمي دانشگاه ها نسبت به نقش برنامه درسي، عدم آشنايي با كاربردهاي برنامه درسي در محيط زندگي و كاري، عدم وضوح و شفافيت اهداف، عدم درك وفهم اهداف، عدم برانگيزانندگي محتواي برنامه درسي ، عدم آموزش صحيح استادان در خصوص اهميت اجراي صحيح برنامه هاي درسي، نبود نظارت وارزشيابي استاندارد از سوي مديران دانشگاهي، عدم وجود امكانات كافي براي برخي دروس كارگاهي و آزمايشگاهي، نبود نظام صحيح ارزشيابي عملكرد استادان، انتصاب افراد غير متخصص در پست هاي مديريتي مربوط به حوزه آموزش، آرماني دور از دسترس بودن برخي از برنامه هاي درسي و عدم تطابق آنها با واقعيت هاي موجود وملموس در جامعه و دانشگاه وعدم شور وشوق ورغبت دانشجويان جهت كسب برنامه درسي قصد شده از مهمترين دلايل شكاف بين برنامه درسي قصد شده و كسب شده مي باشد.

Curriculum creates the main context for the formation of the most important process of the academic system, learning. Education, research and the provision of specialized services by higher education institutions largely depend on the dynamics of curricula. The curriculum offered is currently not equipped with skilled graduates and does not fit the needs and necessities of the community and the market. Consequently, the purpose of this research was examining the causes of the gap between intended and learned curriculums. The type of research was applied in terms of purpose, and phenomenological in terms of implementation. The statistical population of the study consisted of specialists in the field of curriculum, which according to the nature of the research, about eight individuals were selected as samples. The sampling method was purposive non-random. The research instrument was a structured interview with four open questions. The findings of the interview showed that lack of expertise in the curriculum, lack of (human, technical, material) resources, unwillingness of faculty members, lack of familiarity with curriculum applications, incomprehensible goals, lack of enthusiasm for the content of the program, the lack of proper training of professors about the importance of the correct implementation of curriculum, lack of supervision by academic directors, lack of sufficient facilities for some laboratory courses, lack of a proper system of assessing the performance of professors, the appointment of non-specialists in management positions related to the field of education, ideality of some curriculum and their mismatch with the realities in the community and university and the lack of motivation in students to obtain the intended curriculum are of the most significant reasons for the gap between the intended and learned curriculum.