منابع تنش و تهديد مرز ايران و تركمنستان و آثار آن بر امنيت داخلي و روابط ژئوپليتيكي دو كشور

جمهوري اسلامي ايران با كشور تركمنستان مرزهاي بسيار طولاني آبي و خاكي مشترك دارد. از اين رو مي‌توان گفت كه در نقاط مرزي با كشور هم‌جوار خود در شمال؛ يعني تركمنستان دچار چالش‌هاي متعدد و مختلفي است. منابع تنشي مانند: امتداد جغرافيايي قومي تركمن‌ها در دشت تركمن، نياز شديد تركمنستان به رودخانه‌هاي وارده از خاك ايران، علايق ژئوپليتيكي دو كشور به ويژه در زمينه استفاده‌هاي معبري، رژيم حقوقي درياي خزر وكاركرد‌هاي مرز. اما چالش‌هاي دروني تركمنستان،آسياي مركزي و احتمال بروز تنش‌هاي فرا گير منطقه اي، حضور ايالات متحده و رژيم صهيونيستي در تركمنستان، نوع عملكرد نظام سياسي لائيك تركمنستان و شكل برخورد با بنياد گرايان مسلمان، در روابط دوكشور تأثيرگذار خواهد بود. با اين وجود امنيت ملي، داخلي و يا حاشيه‌هاي مرزي از يك سو تحت تأثير منابع متعدد تنش دو يا چند جانبه با كشور‌هاي هم‌جوار است و از سوي ديگر، محيط راهبردي ايران از جمله امنيت ملي آن در معرض حوزه‌هاي متعدد ژئوپليتيك بيروني است. در عين حال به دليل آنكه فضاي سرزميني ايران مكمل راهبردي ژئوپليتيك كشور تركمنستان است، در جذب و تداوم برخي ناامني‌ها به خودي خود به ايفاي نقش مي‌پردازد. حال اين سؤال پيش مي‌آيد كه با توجه به وجود منابع تنش و تهديد متعدد در مرز ايران و تركمنستان و آثار اين منابع تنش و تهديد بر امنيت داخلي كشورها، روابط ايران و تركمنستان در آينده چگونه خواهد بود؟در اين مقاله با استفاده از روش تحليل اسنادي و مطالعه‌هاي كتابخانه اي تحليل داده‌هاي موجود، تلاش شده است به اين سوال پاسخ داده شود. بعد از بررسي‌ها و تحليل‌هاي منابع در دسترس به اين نتيجه رسيديم كه روابط ايران و تركمنستان به دليل يك سري مشكل‌ها كه در متن مقاله به آنها اشاره شده است در آينده دچار بحران خواهد شد.