جدال هويتي در پارك، رقابت قاعده‌مند در چهارراه: دو نما از كودكي در فضاي شهري

مطالعات انسان‌شناختي كه به تعريف «فرهنگ كودكي» پرداخته‌اند، با دغدغه‌ي استخراج ارزش‌ها، رفتارها، هنجارها و معناسازي‌هاي مختص دنياي كودكي، به فضاهايي روي آورده‌اند كه نمونه‌اي از «جامعه‌ي» بكر كودكان در آن قابل مشاهده و تحليل باشد. فضاي مدرسه، مهدكودك، زمين بازي و ...، يا به عبارتي فضاهايي كه توسط بزرگسالان براي كودك طراحي و تعريف شده‌اند، ميدان‌هاي غالب اين مطالعات هستند. سوالي كه مطرح مي‌شود اين است: آيا در فضاي شهري كه متعلق به هيچ‌كس نيست، باز هم شاهد شكل‌گيري «فرهنگ كودكي» خواهيم بود؟ در شرايط مهاجرت، فضاي محله‌ي ميزبان چه جايگاهي در «دنياي كودكي» دارد؟ معناسازي‌ و روابط اجتماعي در دنياي كودكاني كه كودك خياباني نيستند ولي، براي كار، زمان قابل توجهي از روزمره‌شان را در خيابان سپري مي‌كنند، چگونه شكل مي‌گيرد؟ در پي اين سوال‌ها دو پژوهش قوم‌نگارانه: يكي در فضاي پارك و ديگري در چهارراه‌انجام گرفت. مشاركت كودك، به عنوان يك كنش‌گر اجتماعي، در بازتعريف و تنظيم محيط فيزيكي اجتماعي‌اش مهم‌ترين دستاورد اين پژوهش‌ها بود. در بخش اول اين مقاله خواهيم ديد كه چگونه با قلمروسازي در فضاي پارك، كودك مهاجر در شكل‌گيري هويت شهري و ادغام گروه خانوادگي قومي خود مشاركت مي‌كند. در بخش دوم خواهيم ديد كه هنگام هادوري، چگونه كودكان با وضع مقررات خاص خود موقعيت پررقابت چهارراه را سامان مي‌بخشند.