مقايسه اثر بخشي درمان شناختي رفتاري و درمان پذيرش و تعهد بر تنظيم هيجاني و خودكارامدي زنان مبتلا به اضطراب اجتماعي

A Comparison of the Impact of Cognitive-Behavioral Therapy and Acceptance and Commitment Therapy on the Emotional Regulation and Self-Efficacy of Women with Social Anxiety

هدف اين پژوهش  مقايسه اثر بخشي درمان شناختي رفتاري و درمان پذيرش و تعهد بر تنظيم هيجاني و خودكارامدي زنان مبتلا به اضطراب اجتماعي شهر تهران بود. اين پژوهش از نوع آزمايشي و طرح پيش‌آزمون ـ پس‌آزمون با دو گروه آزمايش و يك گروه كنترل همراه  با پيگيري 3 ماهه بود. جامعه آماري حدود  1000 زن 35 ـ 25 ساله داراي اضطراب اجتماعي است كه در سال 96 ـ 1395 به خانه­ هاي سلامت شهر تهران مراجعه كرده بودند. از طريق نمونه‌گيري خوشه‌اي و با توجه به نمره برش پرسشنامه‌­ها، ملاكهاي ورود و خروج و مصاحبه ساختاريافته به ­منظور تشخيص قطعي اضطراب اجتماعي، تعداد 45 زن انتخاب و به­‌طور تصادفي در سه گروه (درمان شناختي رفتاري، درمان پذيرش و تعهد و كنترل) جايگزين شدند. ابزارهاي پژوهش عبارت است از مصاحبه ساختار يافته، سياهه اضطراب اجتماعي كانور (2000)، پرسشنامه تنظيم هيجاني (2001) و پرسشنامه خودكارامدي شرر (1982). هر يك از گروه‌­هاي آزمايش دوازده جلسه تحت درمان شناختي رفتاري و درمان پذيرش و تعهد قرار گرفتند. داده­ها با استفاده از آزمون تحليل واريانس با اندازه ­گيري مكرر مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج نشان داد هر دو درمان در بهبود تنظيم هيجاني و خودكار امدي موثر بوده است (p lt;0/01)؛ ولي درمان پذيرش و تعهد در مقايسه با درمان شناختي رفتاري در افزايش تنظيم هيجاني و خودكارامدي در پس‌آزمون و پيگيري برتري داشته است (p lt;0/01)؛  بنابراين درمان پذيرش و تعهد در بهبود مشكلات روانشناختي زنان و هم­چنين ارتقاي سلامت روان آنان كمك بسزايي كرده است.

The purpose of this study was to compare the effectiveness of cognitive-behavioral therapy and acceptance and commitment therapy on emotional regulation and self-efficacy of women with social anxiety in Tehran, Iran. This is an experimental research work with a posttest-pretest design, two experimental groups and a control group, and 3-month follow-up. The statistical population included about 1000 women aged 25-25 with social anxiety who had referred to health houses in Tehran in 2016-2017. Using cluster sampling and considering the cut-off score of the questionnaires, entry and exit criteria, and the structured interviews for the definitive diagnosis of social anxiety, 45 women were selected and randomly assigned to three groups (cognitive-behavioral therapy, acceptance therapy, and commitment and control). The data collection instruments were a structured interview, the Connor Social Anxiety Inventory (2000), the Emotional Regulation Questionnaire (2001), and the Scherer Self-Efficacy Questionnaire (1982). Each experimental group received twelve sessions of cognitive-behavioral therapy and acceptance and commitment therapy treatment. The data were analyzed by repeated measures ANOVA. The results showed that both therapies were effective in improving emotional regulation and self-efficacy (p<0.01); however, acceptance and commitment therapy was more effective than cognitive-behavioral therapy in enhancing emotional regulation and self-efficacy in posttest and follow-up stages (p<0.01). Therefore, acceptance and commitment therapy highly helped to improve the psychological problems and mental health of women.