بررسي ساختارهاي زايشي و سلول‌هاي ويژه‌شده (ايديوبلاست‌ها) آنها در رقم مضافتي خرما (Phoenix dactylifera L. Mazafati cultivar)

رقم مضافتي خرما (Phoenix dactylifera L. Mazafati cultivar) (Phoenix يكي از مهم‌ترين ارقام كشت‌شده در استان كرمان به‌ويژه شهرستان بم است. زيست‌شناختي گل، نقش مهمي در فهم تعيين جنسيت و تنظيم آن، روابط تكاملي و فيلوژنتيك تيره خرما و ارتباط آن با تك‌لپه‌اي‌هاي ديگر و نيز نهان‌دانگان دارد. ساختار گل‌آذين و گل با روش‌هاي معمول سلول بافت‌شناختي بررسي شدند. رفتار گل‌دهي از نوع Pleonanthy است كه در آن، با رشد رويشي شاخساره منفرد، انشعابات گلي در زاويه برگ‌ها تشكيل مي‌شوند. مراحل اوليه نمو گل‌هاي نر و ماده هنگامي انجام مي‌شوند كه هنوز اسپات‌ها نهان هستند و در زاويه دمبرگ‌ها ظاهر نشده‌اند. اسپات‌هاي ماده كوچك‌تر از نر هستند و گل‌هاي روشن‌تر دارند. گل‌پوش، سه‌تايي متمايز از هم با ايديوبلاست‌هاي فنل‌دار است. در مركز گل نر، مادگي ابتدايي و در پيرامون مادگي گل ماده آثار پرچم‌هاي ابتدايي ديده مي‌شوند كه به تغيير تكاملي از گل‌هاي نرماده به تك‌جنس و گياهان دوپايه اشاره مي‌كند. لايه مغذي، تك‌هسته‌اي و ترشحي است و تجزيه لايه مياني در مقايسه با تيپ علف‌ هفت‌بند ديرتر و در مراحل اوليه نمو دانه‌هاي گرده انجام مي‌شود. در اطراف رابط بساك، ايديوبلاست‌هاي فنل‌دار تمايز مي‌يابند كه ميزان و اندازه آنها در بلوغ افزايش و به محل شكوفايي امتداد مي‌يابند. دانه‌هاي گرده بالغ، كشيده، بيضي و تك شياري هستند. مادگي، سه‌برچه‌اي جدا است كه يكي از برچه‌ها به ميوه تمايز مي‌يابد و آثار دو برچه ديگر ممكن است همراه ميوه بالغ ديده ‌شود. تخمك واژگون، دوپوسته‌اي، داراي اسكلريد و ايديوبلاست‌هاي حاوي بلورهاي كلسيم اگزالات (رافيد) و فنليك‌ها‌ با اندازه متفاوت است.