تأثير تيمارهاي پرايمينگ در بهبود جوانه‌زني بذور ماشك (Vicia dasycarpa) در تنش خشكي و اثر شوك گرمايي در حفظ توانايي جوانه‌زني بذرهاي پرايم‌شده پس از پيري تسريع‌شده

پرايمينگ بذر، بيشتر با افزايش جوانه‌زني و رشد ابتدايي گياهچه به‌ويژه در شرايط تنش‌زاي محيطي همراه است؛ اما در‌عين‌حال بذرهاي پرايم‌شده نسبت به زوال و پيري بسيار حساس‌اند؛ بنابراين، آزمايش حاضر با هدف بررسي تأثير تيمارهاي پرايمينگ با آب و آسكوربيك اسيد در افزايش توانايي جوانه‌زني بذرهاي Vicia dasycarpa در شرايط تنش اسمزي 9/0 مگاپاسگال و نيز اثر تيمار شوك گرمايي بر حفظ اين توانايي، هنگام مواجه‌شدن با پيري تسريع‌شده، انجام شد. تيمارهاي آزمايش شامل تركيب تيمارهاي پرايمينگ و پس از پرايمينگ (شوك گرمايي) بذر به پنج شكل بودند كه عبارتند از: 1 هيدروپرايمينگ؛ 2 هيدروپرايمينگ و همراه آن شوك گرمايي؛ 3 پرايمينگ با آسكوربيك اسيد؛ 4 پرايمينگ با آسكوربيك اسيد و همراه آن شوك گرمايي و 5 تيمار شاهد يا بدون پرايمينگ. پس از اعمال اين تيمارها، بذرها به‌مدت‌هاي صفر، 2، 4، 6 و 8 روز در شرايط پيري تسريع‌شده قرار گرفتند. پرايمينگ بذر به‌ويژه با آسكوربيك اسيد با افزايش چشمگير جوانه‌زني در تنش اسمزي همراه بود. افزون‌بر‌اين، اعمال شوك گرمايي در مقايسه با اعمال‌نشدن آن در هريك از تيمارهاي پرايمينگ، حفظ آثار مثبت پرايمينگ را در بهبود جوانه‌زني در تنش خشكي در بذرهاي پيرشده موجب شد. اثر شوك گرمايي در كاهش زوال بذور پرايم‌شده با كاهش پراكسيداسيون ليپيدها، حفظ يكپارچگي غشا و افزايش فعاليت‌ آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيداني كاتالاز (CAT)، آسكوربات پراكسيداز (APX) و پراكسيداز (POX) همراه بود.