اثرات سطوح مختلف انرژي و پروتئين در گامه انتهايي آبستني بر عملكرد، توليد پروتئين ميكروبي، فراسنجه‌هاي خوني و شكمبه¬اي بزهاي سيستاني

اين پژوهش به‌منظور بررسي اثرات دو سطح انرژي و پروتئين خام پائين و بالا (به ترتيب مقادير NRC (2007) و 10 درصد بالاتر از آن) در گامه سوم آبستني بر وزن بدن، قابليت هضم ظاهري، فعاليت نشخوار، فراسنجه­هاي شكمبه­اي، پروتئين ميكروبي و وزن تولد بزغاله با استفاده از 28 رأس بز سيستاني (وزن بدن 6/2±25 كيلوگرم، روزهاي آبستني 5±100) در قالب طرح كاملاً تصادفي با روش فاكتوريل 2×2 انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل: 1) پروتئين و انرژي پائين 2) پروتئين پائين و انرژي بالا 3) پروتئين پائين و انرژي بالا 4) پروتئين و انرژي بالا. ماده خشك مصرفي و كاهش وزن در زمان زايش در تيمار با پروتئين بالا انرژي پايين بيشتر بود. اما وزن تولد بزغاله اين تيمار به­طور معني­داري بالاتر بود. در فراسنجه­هاي خوني 28 روز قبل زايش غلظت كلسترول در تيمار انرژي بالا پروتئين پايين به‌طور معني­داري افزايش يافت، اما غلظت‌هاي خوني گلوكز، تري­گليسريد، اوره و پروتئين­كل تفاوت معني­داري نشان ندادند. در 14 روز قبل زايش، غلظت اوره خون در تيمار با پروتئين بالا به‌طور معني­داري بالاتر بود، اما تفاوت ­معني‌داري در غلظت تري­گليسريد، كلسترول و پروتئين كل خون بين تيمارها وجود نداشت. در 2 ساعت بعد زايش تفاوت معني­داري در غلظت گلوكز و تري­گليسريد بين تيمارها وجود نداشت. توليد پروتئين ميكروبي در تيمار با پروتئين بالا انرژي بالا بيشتر بود. تفاوت معني­داري در فراسنجه­هاي شكمبه­اي بين تيمارها مشاهده نشد. به‌طوري‌كه pH مايع شكمبه قبل از مصرف خوراك در تيمار داراي انرژي بالا و پروتئين پايين نسبت به 3 ساعت بعد از مصرف خوراك بالاتر بود. همچنين غلظت اسيدهاي چرب فرار شكمبه با مصرف جيره‌هاي حاوي انرژي بالا و پروتئين پايين‌تر از حد توصيه‌شده، افزايش يافت. به‌طوركلي نتايج نشان داد تأمين نياز انرژي و پروتئين در گامه انتهاي آبستني و افزايش سطح پروتئين موجب بهبود عملكرد و افزايش وزن تولد بزغاله در بزهاي آبستن مي­شود.