ستاره‌هاي خرد ايراني در قاب سلفي: مطالعه نشانه‌شناختي شهرت خرد در اينستاگرام

Iranian microcelebrities in the Selfie Frame The semiotic study of microcelebrity in Instagram

اين مقاله در صدد مطالعه ستارگان خرد ايراني و استفاده آنها از رسانه‌هاي جديد براي ورود به نظام ستارگي است. تلاش بر اين بوده است تا با بررسي پنج مورد از كاربران پرمخاطب اينستاگرام، نقش شبكه‌هاي‌ اجتماعي مجازي در تعميق فرهنگ شهرت و ايجاد نوع جديدي از «ستارگي» مورد تحليل قرار گيرد. براي بررسي صفحات اينستاگرام نمونه‌هاي مورد بررسي از روش كيفي نشانه‌شناسي اجتماعي استفاده شده است. تحقيق پيش‌رو نخستين تحقيق مستقل داخلي است كه به پديده ستارگان خرد ايراني و به‌ويژه نحوه استفاده آنها از سلفي براي ورود به نظام ستارگي مي‌پردازد. يافته‌هاي اين مقاله نشان مي‌دهد كه با فراگيري شبكه‌هاي اجتماعي فرهنگ شهرت در ايران نيز دستخوش تغيير شده است. نظام ستارگي سنتي كه تا پيش از اين مبتني بر سلسله‌مراتب و هنجارهاي خاص رسانه‌هاي جمعي بود، اكنون دچار تحول شده است. از تبعات اين تحول ورود افراد معمولي به جرگۀ ستارگان است. اين افراد در كسوت يك ستاره، با ارائه نمايشي مطلوب از خود مخاطبان و هواداران خاص خود را گرد هم مي‌آورند. در اين ميان يك شيوة اصلي براي ارائه يك خودِ مطلوب عكس‌هاي سلفي است كه اغلب بر پايه گفتماني جنسيتي ارائه مي‌شوند. براي مثال هر يك از نمونه‌هاي اين تحقيق از نشانه‌هاي مختص به جنس خود (مرد به‌مثابه بدن عضلاني و زن به‌مثابه زيبايي) و همچنين تلاقي مذهب، هنر و مد براي همراه كردن ببينده استفاده مي­كنند. با انتشار و عمومي شدن عكس‌هاي سلفي، بيننده به شخصي‌ترين حالات زندگي اين ستارگان نوظهور وارد مي‌شود. اين امر نشان مي‌دهد كه سازوكارهاي گسترش شهرت خرد در شبكه‌هاي اجتماعي در حال دگرگون كردن جنبه‌هايي مهم از فرهنگ و از جمله جابه‌جايي در مرزهاي حريم خصوصي است. تغيير در فرهنگ شهرت را مي‌توان با ديگر تغييرات كلان فرهنگي همچون افزايش فردگرايي، تعميق عرفي‌گرايي و تضعيف بعضي از شاخص‌هاي دينداري در جامعه ايران همبسته دانست.

This paper seeks to study the Iranian microcelebrities and their use of the new media to entering at the star system. Efforts have been made to examine the role of social networks in deepening the celebrity culture and creating a new kind of stardom by examining five of the Instagram users. For study of Instagram pages, the qualitative method of social semantics have been used. This research is the first internal research that addresses the phenomenon of Iranian microcelebrities, and in particular how they use Selfie To enter at the star system. The findings of this paper show that with the growth of social networks, the celebrity culture in Iran has been changed. The traditional star system, which had hitherto been based on hierarchies and specific norms of the mass media, has now undergone a change. The consequences of this transformation are the entry of ordinary people into the star system. In the meantime, a major way of presenting a desirable self is Selfie images that are often based on gender discourse. By publishing Selfie images, the viewer enters into the most personal moods of life belonging to these emerging stars. This shows that the mechanisms for spread of microcelebrity in social networks are changing the important aspects of the culture and the boundaries of privacy. Changes in the Celebrity culture can be correlated with other Macrocultural changes such as increasing individualism, deepening of the secularism and weakening of some of the indices of religiosity in Iranian society.