كاربرد روش درختان تصميم‌گيري تصادفي در پيش‌بيني كلاس‌هاي خاك در اراضي با پستي و بلندي كم ( مطالعه موردي: شهرستان هيرمند)

سابقه و هدف: شناسايي و نقشه برداري خاك، به عنوان روشي براي تعيين الگوي پراكنش خاك، توصيف و نمايش آن به شكل قابل فهم و تفسير براي كاربران مختلف، پايه و اساس اطلاعات خاك براي مدل سازي هاي محيطي مي باشد. نقشه‌برداري رقومي خاك شامل ايجاد ارتباط بين كلاس‌ها يا خصوصيات خاك با فاكتورها‌ي محيطي دخيل در تشكيل و تكامل خاك با استفاده از مدل‌ها‌ي رياضي است كه مي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند نقشه‌ها‌‌‌ي خاك دقيق‌تر و يكدست‌تر در زمان كمتر با ارائه ميزان دقت و صحت ايجاد نمايد و باعث كاهش هزينه‌هاي پروژه‌هاي شناسايي و تهيه نقشه‌هاي خاك گردد. اين پژوهش جهت تهيه نقشه كلاس‌‌ها‌‌‌ي گروه‌هاي بزرگ و زيرگروه‌هاي خاك با استفاده از تكنيك درختان تصميم گيري تصادفي در اراضي شهرستان هيرمند در دشت سيستان انجام گرفت. مواد و روش‌ها: در اين مطالعه 108 پروفيل خاك در سطحي حدود 60000 هكتار از اراضي شهرستان هيرمند حفر گرديد. 16متغير محيطي شامل خصوصيات زمين، شاخص شوري و شاخص پوشش گياهي به عنوان تخمين‌گر براي تهيه نقشه خاك، مورد استفاده قرار گرفته شدند. پس از تعيين گروه‌هاي بزرگ و زيرگروه‌هاي خاك، نقشه كلاس‌‌ها‌‌‌ي خاك با استفاده از روش درختان تصميم گيري تصادفي (RF) تهيه شد. شايان ذكر است كه 80 درصد داده در آموزش مدل و 20 درصد براي اعتبارسنجي مستقل استفاده شدند يافته‌ها: نتايج مطالعات خاكشناسي نشان داده كه خاك‌هاي تشكيل شده در دشت سيستان تكامل زيادي نداشتند و عمدتا در رده‌هاي انتي‌سول و اريدي‌سول قرار دارند. بيش‌ترين تعداد خاكرخ در گروه‌هاي بزرگ مربوط به Torrifluvents، و بيش‌ترين تعداد خاكرخ در زيرگروه‌هاي بزرگ مربوط به Typic Torrifluvents بود. همچنين نتايج روش RF نشان داد كه كمترين مقدار خطاي تخمين نمونه‌هاي خارج از سبد در گروه‌هاي بزرگ و زيرگروه‌هاي خاك به ترتيب43.53 و 50.59 بود. نتايج اعتبار سنجي مستقل نشان داد كه بهترين دقت بدست آمده براي گروه‌هاي بزرگ و زيرگروه‌هاي بزرگ خاك به ترتيب 48 و 53 درصد بود. بين متغيرهاي مختلف محيطي عمق شيارها، شاخص همگرايي، شبكه كانال‌ها و شوري در گروه‌هاي بزرگ خاك و عمق شيارها، ارتفاع و سطح حوزه در زيرگروه‌هاي خاك داراي بيشترين اهميت در تخمين كلاس‌هاي خاك بودند. نتيجه‌گيري: نتايج نشان داد كه در مناطق خشك با پستي و بلندي كم خاك‌ها عمدتا جوان هستند و همچنين در اين مناطق تنوع خاك كم است. در چنين مناطقي روش نقشه‌برداري رقومي و تكنيك درختان تصميم گيري تصادفي مي‌تواند براي پيش‌بيني كلاس‌هاي خاك و تهيه نقشه‌هاي خاك بسيار مفيد بوده و مورد استفاده قرار گيرد. كلمات كليدي: نقشه‌برداري رقومي خاك، تكنيك درختان تصميم‌گيري تصادفي، دقت نقشه، مناطق خشك، دشت سيستان