عنوان مقاله :
مؤلفه‌ها و شاخص‌هاي تربيت اسلامي از نظر قرآن كريم
عنوان به زبان ديگر :
Indicators and Factors of Islamic Education from the Viewpoint of the Holy Quran
پديد آورندگان :
تربيت اسلامى , ماهروبختياري، حجت‌الله دانشگاه اصفهان , رشيدي، محمدمهدي دانشگاه صنعت نفت تهران
كليدواژه :
تربيت اسلامى , قرآن , آرمانهاى تربيتى , نظامهاى تربيتى
چكيده فارسي :
موزش و پرورش نيازمند ابزارهايى براى سنجش و ارزشيابى است. شاخصهاى تربيتى، نوعى ابزار هستند كه ريشه در اهداف تربيتى دارند؛ زيرا شاخصها، ابزارى براى رسيدن به اهدافاند. اين پژوهش با رويكرد نظرى و مطالعه اسنادى و با بيان شاخصهاى تربيتى است كه از آيات قرآن كريم استخراج شده و مىتوان از آنها در جهت بهبود، رشد و تعالى فعاليتهاى تربيتى بهره گرفت.
براساس يافتههاى اين پژوهش، مجموعه شاخصها و معيارهاى تربيت اسلامى برگرفته از آيات قرآنى را مىتوان تحت سه مؤلفه فرايندهاى ذهنى، رفتار و تمايلات دستهبندى كرد. شاخصهاى ذيل هر مؤلفه عبارتند از: مؤلفه فرايندهاى ذهنى شامل شاخصهاى علم و دانش، تفكر و تعقل، معرفت و بصيرت، نقد و ارزيابى؛ مؤلفه رفتار شامل شاخصهاى تعهد و مسئوليتشناسى اجتماعى، عملگرايى، عفت و پاكدامنى، امر به معروف و نهى از منكر و عبادت؛ و مؤلفه تمايلات شامل شاخصهاى حب الهى، ولايتپذيرى. اين شاخصها به شدت با همديگر مرتبط هستند. يافتههاى اين پژوهش مىتواند به عنوان ابزارى مناسب در اختيار نهادها، سازمانهاى آموزشى و مدارس قرار گيرد تا آنان را قادر به ارزيابى فعاليتهاى تربيتى خود نمايد.
چكيده لاتين :
Education requires tools for measurement and evaluation. Educational indicators are a kind of tool that is rooted in educational goals; because indicators are a tool for achieving goals. Using a theoretical- documentary approach this paper indicates that, the educational indicators of the Holy Quran can be used for the improvement, development and growth of educational activities. According to the findings, these indicators and criteria can be categorized into three components of mental processes, behaviors, and tendencies. The following indicators of each component are: the component of mental processes includes, the indicators of science and knowledge, thinking and reasoning, knowledge and insight, critique and evaluation; the component of behavior includes, the indicators of commitment and social responsibility, pragmatism, chastity and purity, enjoining good and forbidding wrong and worship; and component of tendencies including love of God and guardianship-centeredness. These indicators are strongly related to each other. The findings of this research can be provided as an appropriate tool for educational institutions, organizations and schools to enable them to assess their educational activities.
