تعيين رويشگاه بالقوه گياه دارويي آنغوزه (Ferula assafoetida) با استفاده از تحليل سلسله مراتبي و سيستم اطلاعات جغرافيايي (مطالعه موردي: منطقه چترود، كرمان)

استفاده بهينه اراضي نيازمند ارزيابي دقيق منابع بوم شناختي است. ازآنجايي‌كه گياهان دارويي شرايط اقليمي و محيطي خاصي را مي طلبند، لذا محققان و كارشناسان توجه ويژه اي به ارزيابي تناسب اراضي داشته و بر پايه مدل هاي بوم شناختيكشاورزي، منابع محيطي را با روش هاي مناسب شناسايي، ارزيابي و به‌منظور اهداف خاصي قابليت سنجي مي نمايند. تحقيق حاضر به‌منظور بررسي تأثير عوامل اقليمي، توپوگرافي و خصوصيات فيزيكي و شيميايي خاك بر رويشگاه گياه دارويي آنغوزه در منطقه چترود استان كرمان و پهنه بندي نواحي مناسب و مستعد توسعه اين گياه با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافيايي (GIS) انجام شد. بدين منظور ابتدا نيازهاي بوم شناختي گياه آنغوزه با استفاده از منابع علمي تعيين و درجه بندي گرديد. سپس با نمونه برداري خاك از سطح منطقه در 14 نقطه، نقشه هاي موضوعي موردنياز تهيه و طبقه بندي شد. پارامترهاي بررسي‌شده شامل بارش، دما، ارتفاع، شن، سيلت، رس، آهك، اسيديته، هدايت الكتريكي، پتاسيم، رطوبت اشباع، فسفر، ماده آلي، و نيتروژن مي باشند. درنهايت با تلفيق و هم پوشاني نقشه­هاي وزن دهي شده در محيط GIS، پهنه بندي رويشگاه گياه آنغوزه استخراج گرديد. نتايج نشان داد كه گياه آنغوزه در چهار پهنه (خيلي مناسب، مناسب، متوسط و ضعيف) ازنظر تناسب اراضي قرار گرفت. حدود 4826 هكتار (16.9درصد) از منطقه چترود داراي تناسب بالايي جهت رويش گياه آنغوزه مي باشند كه داشتن هدايت الكتريكي و اسيديته پايين، ماده آلي بالا و ارتفاع 1900 تا 2500 متر از ويژگي‌‌هاي اين منطقه است. حدوداً 6819.6 هكتار (23.8 درصد) از مساحت اراضي منطقه به دليل كمبود بارش، ارتفاع بالا و كمبود مواد آلي جهت رويش آنغوزه نامناسب ارزيابي شد.