تخمين تاج پوشش، توليد و مكان‌يابي مناطق مستعد كشت گياه سماق در مراتع خاك‌ريز استان اردبيل

هدف از تحقيق، برآورد پوشش تاجي و توليد بذر گياه دارويي اقتصادي سماق (Rhus coriaria) و مكان‌يابي مناطق مستعد كشت اين گياه در مراتع روستاي خاك‌ريز شهرستان بيله‌سوار، استان اردبيل است. بدين منظور سه مكان (مساحت 60 هكتار) داراي پوشش سماق و در هر مكان سه ترانسكت موازي باهم و عمود برجهت شيب با فواصل 100 متر از هم مستقر شد. در طول هر ترانسكت تعداد 10 پلات پنج‌ متر مربعي با فواصل 20 متر از هم به روش تصادفي سيستماتيك استفاده (درمجموع 90 پلات) و موقعيت هر پلات با استفاده از GPS ثبت شد. در سطح هر پلات بذر سماق به روش قطع و توزين برداشت شد. نقشه‌هاي عوامل محيطي (ارتفاع، شيب، جهت، بارندگي سالانه و دماي سالانه) با استفاده از نقشه مدل رقومي ارتفاع در نرم‌افزار ArcGIS تهيه و مقدار هر يك از عوامل محيطي براي رويشگاه‌هاي سماق استخراج‌شده و پرسشنامه‌هاي رتبه‌بندي عوامل در اين خصوص تكميل گرديد. سپس براي تعيين مناطق مستعد كشت سماق در مراتع خاك‌ريز از مكان‌يابي به روش تحليل شبكه‌اي (ANP) استفاده شد. نتايج نشان داد مناطق داراي پوشش سماق 657.80 كيلوگرم در هكتار بذر و 263.12 كيلوگرم در هكتار توليد بذر آرد شده داشت. نتايج تحليل شبكه‌اي نشان داد از كل سطح مراتع سامان خاك‌ريز براي كشت سماق، 157.12 هكتار خيلي مناسب، 138.10 هكتار مناسب، 110.60 هكتار متوسط، 46.01 هكتار ضعيف و 46.17 هكتار مناطق نامناسب براي كشت گياه سماق بود. از نتايج مي‌توان براي بهره‌ برداري، كشت و افزايش پوشش سماق در مناطق مشخص‌شده استفاده كرد.