كليدواژه :
طوفان , منجيان , ايران , ميان‌رودان
چكيده فارسي :
با رويكرد بدين نكته كه اساطير مسئله‌اي غيرواقعي و موهوم نيستند و ريشه در واقعيت دارند، گفته مي‌شود اسطوره واكنشي از ناتواني انسان است در مقابله با درماندگي‌ها و ضعف او دربرآوردن آرزوها و ترس او از حوادث غيرمترقبه. در اين بين، يكي از رخدادهاي مهم جوامعِ كهن بشري، وقايع طبيعي هولناكي بود كه گاه براندازي بنياد زندگي را موجب مي‌شد و صرف‌نظر از چگونگي مواجهه با اين رخداد، چرايي و علت اين وقايع ناگوار مسئلة مهمي بود كه نوع پاسخگويي بدان در هر تمدني متفاوت و تحت تأثير عواملي قرار داشت. بر اين اساس و با توجه به وجود داستان طوفان بزرگ در برخي اساطير ملل باستاني، اين تحقيق بر آن است تا با شرح چگونگي روايات طوفان و ماهيت ناجيان حيات بشري، به تشابهات و تفاوت‌ها و حلقة اتصال‌دهندة روايات و باورها و نحوة شكل‌گيري و تكوين اسطورة نجات‌بخش در تمدن‌هاي ايران و ميان‌رودان بپردازد. از اين‌رو، با گردآوري و بررسي منابع مهم تاريخي و روايات اساطيري، با رويكرد تحليل محور، نتايج حاصله بر آن است كه مقولة نجات‌بخشي و رهانيدن انسان‌ها از بلايا و عذاب، همواره مورد توجه برخي تمدن‌ها و فرهنگ‌هاي كهن مانند ايران و ميان‌رودان بوده است و با وجود تشابهات فراوان در نقل اين روايات، به سبب اينكه تمدن‌هاي مزبور به‌نوعي بر اساس فرهنگ و شرايط اقليمي و زيستي خويش با آن روبه‌رو شده و به نقل حديث پرداخته‌اند، گاه تفاوت‌هاي محسوسي در اين روايات (در علت رخداد و ويژگي منجيان) به چشم مي‌خورد.
چكيده لاتين :
Given the fact that myths are not unrealistic and illusory, and are rooted in reality, the myth is said to be a response to human’s inability to cope with his frustrations; a response to his weaknesses in achieving his aspirations and his fears of unexpected accidents. Meanwhile, one of the important events in the ancient human societies was horrible natural events that sometimes led to the destruction of the foundation of life, and regardless of how it was faced, the reason and cause of these unfortunate events was an important issue that produced different reactions in different civilizations and was influenced by different factors. Therefore, given the existence of a great flood narration in some myths of ancient nations, this research seeks to explain the similarities and differences among the narratives and beliefs about the Flood and the formation and development a life-saving myth in the civilizations of Iran and Mesopotamia by investigating the narrations about the flood and nature of the saviors of human life. Therefore, using an analytical approach, important historical sources and mythological narratives were collected and reviewed. The results suggest that the issue of rescuing and delivering human beings from disasters and agony has always been considered by some ancient civilizations and cultures like Iran and Mesopotamia, and narrations about the great flood have many similarities. However, due to the fact that these civilizations have somehow dealt with these narrations based on their cultural and biological conditions, there are, in some cases, notable differences in these narratives (in the reason behind the incident and the attribute of the saviors).
