بررسي جذب و تجمع كادميوم در نهال‌هاي سه‌ماهه آكاسيا ويكتوريا (Acacia victoriae)

امروزه آلودگي محيط به ‌فلزات سنگين در نتيجه فعاليت‌هاي بشر به‌عنوان يكي ‌‌از چالش‌هاي مهم در ارتباط با حفاظت منابع آب و خاك است. گياه‌ پالايي روشي است‌‌‌ كه در آن از گياهان براي جذب آلاينده‌ها استفاده شده و مي‌تواند به‌طور بالقوه براي احياي آب‌ها و خاك‌هاي ‌آلوده به‌فلزات‌ سنگين به‌كار رود. پژوهش حاضر با هدف بررسي توانايي نهال‌هاي ‌سه‌ماهه آكاسيا ويكتوريا ((Acacia victoriae در تجمع كادميوم در اندام‌هاي‌ خود (شاخساره و ريشه)، انتقال ‌آن از بخش ريشه به‌شاخساره و درك اثر تجمع كادميوم در برخي از صفت‌هاي ‌مورفولوژي اين‌گونه اجرا گرديد. براي اين ‌منظور 12 نهال سه‌ماهه آكاسيا ويكتوريا((Acacia victoriae در چهار غلظت (0، 10، 50، 100 ميلي‌گرم برليتر) كادميومبراي يك‌‌دوره 45 روزه در قالب طرح كاملاً تصادفي با 3 تكرار در نظرگرفته شد. نتايج نشان‌ داد كه با افزايش جذب كادميوم ارتفاع، زي‌توده و مقاومت ‌گياه در مقايسه بانمونه‌هاي‌ شاهد به‌طور معني‌داري‌ كاهش يافتند و علائم سميت ‌‌كادميوم درغلظت‌ بالا به‌صورت كلروز، نكروز و كاهش تعداد برگ‌ها، كاهش انشعابات و تغيير رنگ ‌ريشه‌‌ها قابل‌‌‌ملاحظه بود. همچنين تجمع كادميوم در ريشه و اندام‌هاي‌‌ هوايي گياه با افزايش غلظت ‌كادميوم افزايش يافتندو ميزان‌ تجمع كادميوم در بافت ‌ريشه نسبت به‌اندام‌هاي‌‌هوايي درهمه ‌تيمارها بيشتر بود. به‌‌طوري ‌كه در ريشه‌، ساقه و برگ‌هاي اين‌گونه به‌ترتيب، بيش‌‌‌‌‌از 72 درصد (33/19433 ميلي‌گرم بركيلوگرم)، كمتر از 17 درصد (4630 ميلي‌گرم بركيلوگرم) و كمتر از 11 درصد (33/2853 ميلي‌گرم بركيلوگرم) كادميوم، درغلظت 100ميلي‌گرم بر ليترتجمع يافتند. ضريب تجمع ‌‌زيستي ‌ريشه و ساقه،فاكتور ‌انتقال، ضريب‌ غني‌‌‌‌‌سازي و شاخص ‌جذب نيز به‌ترتيب9/184، 20/71، 39/0، 014/0، 73/7697 ميلي‌گرم بركيلوگرم در بالاترين غلظت تخمين زده شد. در واقع  Acacia victoriaeبا تجمع ‌كادميوم در ريشه‌ها اين ‌‌توانايي ‌را دارد ‌كه از‌ انتقال اين ‌‌‌فلز به‌بخش‌هاي‌‌‌ هوايي و بروز سميت‌ درگياه جلوگيري كند. بنابراين ‌مي‌توان از اين‌گونه بياباني به‌منظور پالايش خاك‌هاي آلوده به‌كادميوم، به‌روش تثبيت گياهي بهره برد.