اثرات كوتاه مدت بايوچار حاصل از برگ خرما بر حفظ رطوبت در خاك لوم شني

بايوچار، نام تركيب آلي پايداري است كه از تجزيه گرمايي هر نوع زيست‌توده تحت شرايط محدوديت اكسيژن كه پيروليز گفته مي‌شود تهيه مي‌گردد و در كشاورزي به منظور اصلاح شرايط فيزيكي و شيميايي خاك استفاده مي‌شود. هدف اصلي در اين پژوهش، بررسي اثرات بايوچار برگ خرما بر خصوصيات فيزيكي و رفتار رطوبتي خاكي با بافت لوم شني بود. پنج نوع بايوچار تحت شرايط دمايي متفاوت (300، 350، 400، 450 و 500 درجه سانتيگراد) و مدت حرارت 3 ساعت با استفاده از يك بوته برقي تهيه شد. بايوچارها با نسبت وزني 3 درصد، بطور يكنواخت و بصورت پودري با خاك عبور داده شده از الك 2 ميلي‌متر مخلوط شده و به مدت 2 ماه خوابانده شدند، سپس منحني مشخصه رطوبتي مبتني بر مدل ون‌گنوختن تعيين شد. رطوبت در وضعيت‌هاي ظرفيت مزرعه (FC)، نقطه پژمردگي دائم (PWP)، آب قابل دسترس گياه (PAWC)، ظرفيت نگهداري رطوبت (WHC) و درصد اشباع ( ) تعيين شدند. بر اساس نتايج بدست آمده، با افزايش دماي پيروليز در دامنه 300 تا 500 درجه سانتيگراد تغييرات معني‌داري در خصوصيات فيزيكي و رفتار رطوبتي خاك ايجاد نشد ولي بطور كلي كاربرد بايوچار باعث كاهش معني‌دار (P 0.01) وزن مخصوص ظاهري گرديد كه به چگالي پايين ذرات بايوچار و نقش آن در بازآرايي منافذ خاك و تشكيل منافذ ثانويه نسبت داده مي‌شود. مقادير ميانگين WHC، PAWC،  و FC به ترتيب به ميزان 4/24، 1/20، 4/23 و 24 درصد نسبت به تيمار شاهد (خاك بدون بايوچار) افزايش پيدا كردند ولي PWP تغييرات معني‌داري نداشت. داده‌هاي منحني‌هاي مشخصه رطوبتي نشان داد كه بايوچار باعث افزايش معني‌دار (P 0.01) منافذ بزرگتر از µm 2/0 كه به لحاظ ذخيره رطوبت قابل دسترس گياه حائز اهميت است مي‌گردد.