ارزيابي سياست‌هاي اصلاح الگوي كشت و مديريت كم‌آبياري با استفاده از مدل‌سازي پويايي سيستم (مطالعه موردي: حوضه آبريز ارس)

براي مديريت و كنترل بحران آب، راهكارهاي مختلفي قابل‌پيشنهاد و اجراست. در اين راستا، سياست‌هاي اصلاح الگوي كشت و مديريت كم‌آبياري دو راهبرد براي استفاده بهينه از آب در كشاورزي مطرح است. هدف از اين پژوهش بررسي اثر دو سياست مذكور بر پايداري كشاورزي و منابع آب حوضه آبريز ارس بود. بدين‌منظور با استفاده از روش پويايي سيستم، مدل مديريت يكپارچه منابع آب حوضه ارس با لحاظ جنبه‌هاي اقتصادي ومحيط‌زيستي تدوين و سه سناريوي الگوي كشت و شش سناريوي مديريت كم‌آبياري بررسي شد. نتايج نشان داد، در حالتي كه استفاده از ساير راهكارهاي مديريتي ميسر نباشد، مي‌توان از تركيب سناريوي كم‌آبياري 40 درصد با سناريوهاي الگوي كشت وضع موجود يا بهينه، براي كنترل و مديريت منابع آب حوضه ارس بهره برد. همچنين، با توجه به پتانسيل بالاي منابع آب‌ سطحي در حوضه ارس، كاهش سهم استفاده از منابع آب زيرزميني در كشاورزي به ميزان 3 درصد، به كنترل و پايداري منابع آب خواهد انجاميد و پيشنهاد مي‌شود اين راهكار نيز سياستي مؤثر و مد نظر مسئولان و مديران مربوط قرارگيرد تا با مطالعات جامع، برنامه‌ريزي و اقدام‌هاي مورد نياز، مشكلات بحران آبي پيش روي اين حوضه كاهش يابد.