برآورد هفتگي كارايي مصرف تابش ذرت در شرايط پتانسيل توليد زراعي

در اين پژوهش، با هدف دستيابي به نمودار تغييرات هفتگي كارايي مصرف تابش ذرت (RUE)، يك رقم ميان‌‌رس ذرت در فصل بهار در مزرعه پژوهشي دانشگاه تهران در كرج كشت شد. اطلاعات ميداني زيست‌سنجي با پايش منظم زيست‌توده خشك و شاخص مساحت برگ سبز بوته‌ها در 15 هفته متوالي از فصل رشد، جمع‌آوري گرديد. سپس با سنجش كامل شدت روزانه تابش تمام‌طيفي خورشيد و آسمان در سطح مزرعه، به‌كمك شبيه‌سازي آفتاب‌گيري و پردازش تصوير، با در نظر گرفتن ميانگين روزانه بازتابندگي و ضريب خاموشي پوشش گياهي، از يك مدل چندلايه تابش درون پوشش گياهي براي برآورد نظري ميزان نور مرئي جذب شده در پوشش ذرت استفاده شد. شبيه‌سازي آفتاب‌گيري روزانه شب‌هنگام در بين ساعات 21:00 تا 21:30، اجرا شد و در آن، تمام قد بوته ذرت به طور هم‌زمان از تمام زواياي بين پرتوهاي آفتاب و سطح افق در طي روز نمونه‌برداري، با نور تكفام پرتودهي مي‌شد. سنجش ميانگين روزانه بازتابندگي تكفام بوته نيز به‌كمك پردازش تصوير انجام گرفت. اندازه‌گيري ها از زمان بسته شدن تاج پوشش متوقف و در نهايت، 12 مقدار متفاوت كارايي مصرف تابش (با در نظر گرفتن يك مقدار صفر براي هفته چهاردهم و دو مقدار يكسان صفر براي دو هفته آخر فصل رشد) در بازه‌هاي زماني يك هفته‌اي محاسبه شد. نتايج اين پژوهش بيان‌گر آن است كه‌ حتي در وضعيت پتانسيل توليد زراعي نيز نمي‌توان با قطعيت تنها يك مقدار ثابت از RUE را به‌كل فصل رشد ذرت تعميم داد. طي فصل رشد دامنه تغييرات كارايي مصرف تابش ذرت به g/MJ 36.1 مي‌رسد. ميانه مقادير هفتگي اين كميت كه احتمال رخداد آن در نيمي از فصل رشد 100 درصد است، برابر g/MJ 3.5 مي‌باشد.