ارايه معيارهاي شكست جديد خطي و غيرخطي سنگ تحت تنش هاي سه محوري واقعي با تحليل كليدي نتايج حاصل از انواع سنگ ها

معيارهاي شكست سه محوري واقعي متعددي وجود دارند كه در ابتدا برخي از آن‌ها بيشتر براي شكست اجسام جامدي همچون فلزات ارايه شده‌اند. چنين معيارهايي در محيط‌هاي سنگي براي تحليل پايداري چاه‌هاي نفت و برخي مغار‌هاي ذخيره‌سازي استفاده مي‌شوند. در اين تحقيق به روشي جديد معيارهاي شكست با استفاده از 12 گروه نتايج حاصل از مقاومت فشاري سه محوري واقعي سنگ‌هاي گرانيت، مونزونيت، آمفيبوليت، آندزيت، دولوميت، آهك، ماسه سنگ، مرمر به صورت جامعي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفته‌اند.  معيار  وَن‌مايزِز و ميورل به علت شكل ويژه آن‌ها بر نتايج انطباق نشان ندادند.  همچنين معيار شكست دراكِر و پراگِر به علت عدم همبستگي بين پارامترهاي تعريف شده آن و ويژگي مكانيكي همچون زاويه اصطكاك داخلي (ϕ) بر نتايج انطباق نشان نداد، چنان كه خاستگاه اين معيار براي محيط خاكي بوده است. با بكارگيري شكل‌هاي متعدد معيار شكست طي تحليلي گسترده، رابطه تابع تواني بين تنش برشي هشت وجهي (τoct) و تنش عمودي هشت وجهي (σoct) داراي توان ثابت (0/7) انطباق خوبي با گروه‌هاي متعدد نتايج داشته و ضريب اين معيار جديد (B) كه از طريق برازش بر داده‌ها حاصل شد، همبستگي قابل قبولي با هر يك از پارامترهاي ϕ، mi و σci نشان داد.  رابطه بين τoct و ميانگين تنش اصلي حداكثر و حداقل (2,σm) نيز به صورت تابع تواني داراي توان ثابت 0/75 انطباق خوبي با نتايج مختلف داشته است و ضريب اين معيار ( B) همبستگي خوبي با هر يك از پارامترهاي ϕ، mi و σci نشان داد. با تحليل رابطه خطي بين تنش برشي هشت وجهي و تنش عمودي هشت وجهي براي 12 گروه نتايج سنگ‌هاي مختلف و همچنين تحليل رابطه بين مقدار پارامتر ثابت و ضريب خط با ويژگي‌هاي مكانيكي مانند زاويه اصطكاك داخلي (ϕ) و مقاومت چسبندگي (C)، معيار شكست داراي انطباق خوبي بر نتايج حاصل شد.  اين معيار جامع و جديد خطي در عين حال ساده و مستدل مي‌تواند به سهم خود به تحليل پايداري صحيح سازه‌هاي سنگي مورد استفاده كمك نمايد.  همچنين معيار شكست خطي مگي-كولمب (رابطه خطي بين τoct و 2,σm) نيز بر نتايج انطباق خوبي نشان داد.  معيارهاي شكست خطي به علت داشتن مقدار پارامتر ثابت خط كه به عنوان تابعي از ويژگي مكانيكي مقاومت چسبندگي و زاويه اصطكاك داخلي است، ترجيح داده مي‌شوند.