بررسي تنوع ژنتيكي در برخي گونه‌هاي يولاف (.Avena spp) بومي ايران

در اين تحقيق تعداد 49 نمونه ژنتيكي موجود در كلكسيون يولاف بانك ژن گياهي ملي ايران، متعلق به چهار گونه Avena barbata، A. wiestii، A. fatuaو A. sativaمورد بررسي قرار گرفتند. آزمايش به صورت مشاهده‌اي، در مزرعه پژوهشي مؤسسه تحقيقات اصلاح وتهيه نهال و بذر در كرج انجام شد. صفات آگرومورفولوژيكي مطابق با دستورالعمل‌ مؤسسه ذخاير توارثي گياهي بين‌المللي ارزيابي گرديد. براساس مقادير شاخص شانون، صفت رنگ لما داراي بالاترين مقدار تنوع (1.42) بود. در تجزيه به مؤلفه‌هاي اصلي، 68.43 درصد تغييرات موجود در داده‌ها، توسط هفت مؤلفه اصلي اول توجيه شد.دو نمونه ژنتيكي 439 (A. barbata) و 449 (A. barbata) داراي نزديكترين و دو نمونه ژنتيكي 447 (A. wiestii) و 115059 (A.wiestii) داراي دورترين فاصله ژنتيكي بودند. نمونه‌هاي ژنتيكي مورد مطالعه با استفاده از تجزيه خوشه‌اي به روش K meansدر پنج گروه قرار داده شدند. براساس نتايج تجزيه تابع تشخيص، در مجموع سه تابع تشخيص حاصل گرديد كه به‌ميزان 100 درصد از واريانس كل را شامل مي‌شد. تابع اول بيشترين تمايز را بين دو گونه A. barbataو A.sativa، و تابع دوم بيشترين تمايز را بين گونه‌هاي A. fatuaو A. wiestiiايجاد نمود. مجموع نتايج اين تحقيق بيانگر وجود تنوع مناسب در جمعيت‌هاي مورد بررسي از لحاظ صفات اندازه‌گيري شده بود كه در امر به‌نژادي يولاف مي‌تواند مورد استفاده قرار گيرد. همچنين از توابع تشخيص ايجاد شده در اين تحقيق، مي‌توان براي تمايز بين گونه‌هاي مربوطه استفاده كرد.