تبيين مفهوم زيبايي از منظر جهان بيني اسلامي جهت ارزيابي آثار معماري و شهرسازي

Explaining the Concept of Beauty from Islamic Cosmological Point of View to Evaluate the Works of Architecture and Urban Planning

مقدمه هر جا جمال و زيبايي باشد، عشق هم هست. به تعبير فلسفي عشق ميل و كششي است كه انسان را به سوي چيزي كه كمبود داشته باشد، مي كشاند و از آن به كمال تعبير م يكنند. روح انسان مي خواهد همواره خود را كامل كند و زيبايي جاذبه اي براي رسيدن به كمال است. هر آنچه به ظاهر داراي هستي است تجليات ذات الهي است و انسان خليفه لله، به عالم طبيعت هبوط نموده، تا با آگاهي و اختيار خود، عاشقانه به مبدا روحاني خويش سير نمايد. هدف پژوهش حاضر تبيين مفهوم زيبايي از منظر جهان بيني اسلامي ب همنظور ارزيابي آثار معماري و شهرسازي بود. نتيجه گيري زيبايي منبعث از ادراك موجوداتي حقيقي است، كه در عالم ماده با صورت هاي مادي به وسيله حواس پنج گانه، در عالم معقول با صفات مفهومي به وسيله عقل و در عالم ملكوت به وسيله دل (روح)، به نسبت قوه، ظهور وجود و ظرفيت مخاطبين ادراك مي شود. جامع ترين توصيف از گرايش هاي ذاتي انسان به سوي كمال مطلق و معبود يكتا در قرآن مجيد با ارايه يكصد صفت حسن از صفات و اسماي حضرت حق بيان شده است. هر اثري كه اين صفات را بيشتر داشته باشد، وجود كامل تري دارد، بنابراين زيباتر است. انسان به عنوان خليفه خداوند در زمين، در خلق آثار خود، كه آثار معماري و شهرسازي نيز از آن جمله هستند بايستي اين صفات و اسما را به ظهور و تجلي برساند و هر چه اين صفات و اسما بيشتر در اثر او متجلي باشد، آن اثر معماري و شهرسازي زيباتر است و اين شاخص، معيار تمييز و قياس زيبايي ها است.

trying to bring him to perfection, and beauty is an appeal for reaching perfection. Whatever apparently exists, is manifestation and blessing of holy God’s nature. Man, the vicegerent of God, has descended to this material world for a short time to fulfill his spiritual origin with his knowledge and authority. The aim of this study was to explain the concept of beauty from Islamic cosmological point of view to evaluate the works of architecture and urban planning. Conclusion The beauty is derived from the perception of the real beings perceived in the material world as the material forms by the five senses, in the sensible world with the conceptual attributes of the intellect and in the world of hereafter by the heart (soul), in terms of the power, the appearance of the existence, and the capacity of the audience. The most comprehensive description of the intrinsic tendencies of man toward absolute perfection and unique being has been expressed in the Holy Quran by presenting 100 good adjectives and names of God. Any work that has these adjectives is more complete, so it is more beautiful. Man, as the vicegerent of God on earth, in his works, including the works of architecture and urbanism, must bring these adjectives and names to manifestation, and the more t