بررسي و شناخت مضامين و نقوش سنگ قبرهاي محفوظ در هارونيه توس

Exploring and recognizing the themes and designs of tombstones are reserved in Harounie of Tous

تزيينات سنگ قبرهاي گورستان هاي تاريخي ايران نكات قابل تأملي دارند. مجموعه هارونيه توس حاوي سن گقبره ايي از دوره تيموري تا قاجار است كه با كتيبه و نقوش متنوعي آراسته شده اند. در اين پژوهش 34 سن گقبر موردمطالعه بوده كه به دليل همساني در نقش و طرح، 10 نمونه به روش هدفمند انتخاب گرديده است. هدف از اين پژوهش مطالعه ساختار، كتيب هها و نقوش سن گقبرها مي باشد. اين مقاله درصدد پاس خگويي به اين سؤال است كه مضمون، فرم كتيبه ها و نقوش در سنگ قبرهاي مجموعه هارونيه چيست؟ روش تحقيق توصيفي - تحليلي است و گردآوري داده ها بر مبناي اطلاعات كتابخانه اي، اسنادي و ميداني است. يافته هاي مقاله نشان م يدهد كه نقوش سنگ قبرها، نشان دهنده الگويي مشخص و غالب بر طراحي و تزيين آن ها و گواه انديشه، اعتقاد و فرهنگ بازماندگان و بازتاب فضاي شيعي آن دوران بوده است. مضامين ب هكار رفته بر سنگ قبرها، در درجه اول بر صورت قبرها ظاهرشده؛ كه شامل آيات، اسماء خداوند، اشعاري در وصف فراق و نكوهش دنيا است كه به جاويد بودن خداوند رحمان و ناپايدار بودن انسان اشاره دارد. در اين قبور خطوط از تعليق و ثلث تا نستعليق، همگي طلب آمرزش از خداوند رحيم را با توجه به مضامين نوشت هها و گياهان در پي داشته است.

Tombstones decorations have solid details in Iranian historic cemeteries. The Harounie of Tous Collection contains monuments from the Timurid period to the Qajar era, decorated with various inscriptions and designs. In this research, 34 gravestones were selected, 10 of which were selected by a purposeful method because of their similarity in the motif and design. The purpose of this research is to study the structure, inscriptions and graffiti designs. This paper seeks to answer this question, what is the theme, the form of inscriptions and motifs in the Tombstones of the Harounie Collection? The research method is descriptive-analytic and data collection is based on library information, documentation and field studies. The findings of the article show that the gravestones motives are a distinctive and dominant pattern on their design and decoration and evidence of the thought, belief and culture of the survivors and reflection of the Shia atmosphere of that era. The used themes are primarily the verses, the names of God, the poems in the description of the parting and condemnation of the world, which refer to the eternal existence of the Most Compassionate God and the unsteadiness of man. The inscriptions are written with the Taliq. Sols and Nastaaliq, all of which demand forgiveness from God’s mercy, according to the contents of the writings and plants.