نگرشي به تلميح ادبي بر اساس رويكردهاي نوين در نقد ادبي و مطالعات بينارشته‌اي

An Attitude to Literary Allusion Based on New Approaches to Literary Criticism and Interdisciplinary Studies

گسترش مطالعات ميان‌رشته‌اي در سال‌هاي اخير سبب ايجاد تنوع در نگرش‌ به مباحث ادبي به‌ويژه در زمينۀ نقد ادبي در ايران شده است. حال آنكه در اين پژوهش‌ها توجه به استفاده از اين ظرفيت‌هاي بينا‌رشته‌اي براي شناخت دقيق‌تر و ايجاد تحول در ساير زمينه‌هاي ادبي، همچون بلاغت و زيبايي‌شناسي كلاسيك شعر فارسي، تا حد زيادي مغفول مانده است. ازاين‌رو پژوهش حاضر درصدد است به‌ شيوۀ توصيفي ـ تحليلي به مبحث تلميح در بلاغت بپردازد و اين عنصر بلاغي را براساس رويكردهاي مطالعاتي نوين بينا‌رشته‌اي و نقد ادبي واكاوي و معرفي كند. نتايج پژوهش بيانگر آن است كه تلميح، علي‌رغم سادگي ظاهري خود، يكي از پيچيده‌ترين و چندلايه‌ترين عناصر بلاغي است كه مي‌توان آن را با استفاده از دستاوردهاي نوين رشته‌هاي مختلفي همچون زبان‌شناسي، نشانه‌شناسي، جامعه‌شناسي و برخي ديگر از نظريه‌ها و مباحث نقد و نظريه ادبي جديد بررسي و واكاوي كرد.

In recent years in Iran, the development of interdisciplinary studies has caused a variety of attitudes toward literary topics to be created especially in literary criticism. However, in these studies use of interdisciplinary capacities for a more accurate understanding and creating transformation in other literary fields such as rhetoric and classical aesthetics of Persian poetry has largely been neglected. Therefore, the present research seeks to address allusion topic in rhetoric by a descriptive-analytic approach and to identify and introduce this rhetorical element based on new interdisciplinary studies approaches and literary criticism. The results of the research indicate that allusion despite its apparent simplicity is one of the most complex and multilayer elements of the rhetoric that can be examined and looked up using the modern achievements of various disciplines such as linguistics, semiotics, sociology and some theories and discussions of literary criticism