اثر نوع و نحوه كاربرد تيمارهاي كودي بر رشد و عملكرد گياه دارويي سير

كاربرد كودهاي آلي از مهم‎ترين راهبردهاي تغذيه‎اي در مديريت پايدار بوم نظام‎هاي كشاورزي مي‎باشد. از اين رو به‌منظور بررسي تأثير كود آلي و كودهاي شيميايي بر رشد و عملكرد گياه دارويي سير، آزمايشي در قالب طرح بلوك‎هاي كامل تصادفي در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه شهركرد در سال زراعي 13941393 با سه تكرار انجام شد. تيمارهاي كودي N100P، N150P و N200P (به‌ترتيب 100، 150 و 200 كيلوگرم در هكتار نيتروژن از منبع كود اوره+ نياز فسفري)؛ N100PS، N150PS و N200PS (به‌ترتيب 100، 150 و 200 كيلوگرم در هكتار نيتروژن از منبع كود اوره+ نياز فسفري+ نياز گوگردي)؛ BCM100 ، BCM150 و BCM200 (به‌ترتيب 100، 150 و 200 كيلوگرم در هكتار نيتروژن از منبع كود گاوي با كاربرد پخش سطحي)؛ SCM100، SCM150 و SCM200 (به‌ترتيب 100، 150 و 200 كيلوگرم در هكتار نيتروژن از منبع كود گاوي با كاربرد زير سطحي) بودند. صفات مورد مطالعه شامل كلروفيل a، كلروفيل b، كلروفيل كل، كارتنوئيد، وزن خشك برگ، ارتفاع بوته، تعداد سيرچه در بوته، وزن سيرچه و عملكرد سير بود. نتايج نشان دادند كه كاربرد كود شيميايي N150PS بيشترين ميزان كلروفيل a با ميانگين 66/3 ميلي‎گرم بر گرم را سبب شد. بين تيمارهاي SCM100 و SCM150 با تيمار N100P از نظر تأثير بر ميزان كاروتنوئيد اختلاف معني‎داري وجود نداشت. بر اساس مقايسات گروهي، وزن خشك برگ در تيمارهاي كود آلي در مقايسه با كودهاي شيميايي 3/16 درصد كاهش نشان داد. در حالي‎كه، كاربرد گوگرد منجر به افزايش 57/3 درصدي وزن خشك برگ در مقايسه با تيمارهاي بدون گوگرد شدند. تيمارهاي شيميايي N200P و N200PS به ترتيب با ميانگين 9965 و 9715 كيلوگرم بر هكتار بيشترين عملكرد غده سير را به دنبال داشتند، همچنين كاربرد زيرسطحي كود دامي توانست به ميزان 63/5 درصد عملكرد اين گياه را نسبت به كاربرد سطحي افزايش دهد. به‎طور كلي مي‎توان بيان نمود براي كاهش مصرف كود شيميايي در اكوسيستم‎هاي زراعي، كاربرد زيرسطحي كود دامي براي توليد كمي گياه دارويي سير توصيه مي‎گردد، ولي چنانچه هدف دستيابي به حداكثر عملكرد غده سير باشد حداقل 200 كيلوگرم نيتروژن در هكتار از منبع كود شيميايي لازم است.