بررسي پاسخ فيزيولوژيك هيبريدهاي ذرت دانه اي (Zea mays L.) نسبت به سطوح مختلف نيتروژن در استان كرمان

نيتروژن به‌عنوان مهمترين و محدودكننده ترين عنصر تغذيه اي در توليد محصولات كشاورزي محسوب مي شود كه به‌طور فشرده اي در سيستم هاي كشاورزي براي دستيابي به عملكرد بيشينه محصولات مورد استفاده قرار مي گيرد. به‌منظور ارزيابي پاسخ فيزيولوژيك سه هيبريد ذرت دانه اي (سينگل كراس 704، ماكسيما و تري وي كراس 604) نسبت به مقادير مختلف نيتروژن (صفر، 92، 220 و 368 كيلوگرم در هكتار)، آزمايشي طي دو سال 1393و 1394در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي به‌صورت فاكتوريل در سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان كرمان انجام شد. نتايج حاكي از تأثير معني دار عوامل نيتروژن و رقم بر شاخص‌هاي رشدي و عملكرد دانه ذرت بود. در سال 1394، عملكرد توليدي تمامي هيبريدها به دليل تخليه نتيروژن اوليه در اثر كشت ذرت و همين طور آبشويي زياد خاك به‌واسطه بافت سبك آن به‌طور قابل ملاحظه اي كمتر از سال 1393 بود. در مجموع دو سال، بيشترين و كمترين ميزان عملكرد دانه به‌ترتيب مربوط به مصرف 368 كيلوگرم نيتروژن در هكتار در سال 1393 و عدم مصرف كود نيتروژنه در سال 1394 (به‌ترتيب 3/12359 و 640 كيلوگرم دانه در هكتار) بود. شاخص سطح برگ (LAI) (**825/0=r) و دوام اين شاخص (LAID) (**825/0=r) به‌عنوان مؤثرترين شاخص ها در تعيين عملكرد دانه ذرت شناخته شدند. تنش نيتروژن از طريق كاهش مقدار شاخص سطح برگ و همچنين دوام اين شاخص باعث كاهش عملكرد دانه هيبريدها گرديد. دو هيبريد سينگل كراس 704 و ماكسيما داراي برتري نسبي و معني دار از نظر عملكرد دانه در مقايسه با هيبريد تري وي كراس 604 تحت شرايط وجود يا عدم وجود تنش نيتروژن بودند.