بررسي اثرات تنش خشكي و ساليسيليك اسيد بر رشد و پارامترهاي فيزيولوژيك چهار رقم كلزاي بهاره

تنش خشكي يكي از مهم‌ترين تنش‌هاي محيطي است كه رشد و نمو گياهان را محدود مي‌كند اما اسيد ساليسيليك هورمون طبيعي است كه رشد را كنترل نموده و باعث القاء تحمل به تنش‌هاي كمبود آب در گياهان مي‌شود. بدين منظور مطالعه‌اي بر روي چهار رقم كلزاي بهاره (ظفر، زرفام، دلگان و RGS003) به‌صورت اسپليت اسپليت پلات در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار تحت تأثير محلول‌پاشي اسيد ساليسيليك (صفر و 150 پي‌پي‌ام) و تنش خشكي (عدم تنش، قطع آبياري در مرحله گلدهي و در مرحله خورجين‌دهي) در مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان آذربايجان‌شرقي اجرا شد. نتايج نشان داد كه قطع آبياري در مرحله گلدهي اثرات منفي شديدتري بر عملكرد دانه و صفات فيزيولوژيك در مقايسه با قطع آبياري در مرحله خورجين‌دهي داشت. قطع آبياري در هر دو مرحله منجر به كاهش محتواي كلروفيل a، b، كل و افزايش معني‌دار محتواي H2O2 و MDA گرديد، همچنين ارقام زرفام و RGS003 بيشترين محتواي كلروفيل و كمترين محتوي H2O2 و MDA را داشتند. محلول‌پاشي با اسيد ساليسيليك به‌ترتيب منجر به افزايش 31.79، 1.41و 7.33 درصدي محتواي پرولين، كربوهيدرات محلول برگ و روغن بذر و كاهش 21.16 و 18.67درصدي محتواي MDA و H2O2 شد. همچنين نتايج نشان داد كه محلول‌پاشي با اسيد ساليسيليك منجر به افزايش 31.96 درصدي عملكرد دانه تحت شرايط تنش خشكي در مرحله خورجين‌دهي گرديد. در كل، تيمار با ساليسيليك اسيد توانست تا حدي اثرات منفي تنش را برطرف نمايد و حتي منجر به بهبود عملكرد و بقيه صفات شود.