تأثير زمان كاربرد كلريد كلسيم بر كاهش اثرات منفي تنش گرما بر عملكرد و اجزاي عملكرد گندم در شرايط اهواز

به منظور بررسي اثر محلول‌پاشي كلريد كلسيم بر كاهش اثرات سوء تنش گرماي پايان فصل رشد بر عملكرد و اجزاي عملكرد گندم (رقم چمران) در اهواز، آزمايشي گلداني در سال زراعي 96-1395، به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح پايه بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه آزمايشي دانشگاه شهيد چمران اهواز اجرا شد. نوع محلول به‌عنوان فاكتور اول شامل: 1- محلول‌پاشي با آب مقطر، 2- محلول‌پاشي با كلريد كلسيم (10 ميلي‌مولار) و زمان كاربرد به‌عنوان فاكتور دوم شامل: 1 -15 روز قبل از گلدهي، 2- گلدهي، 3-15 روز پس از گلدهي، 4- 15روز قبل از گلدهي و گلدهي، 5- گلدهي و 15 روز پس از گلدهي، 6- 15روز قبل از گلدهي و 15روز پس از گلدهي و 7 15- روز قبل از گلدهي، گلدهي، 15 روز پس از گلدهي در نظر گرفته شد. با توجه به مقايسه ميانگين صفات، محلول‌پاشي كلريد كلسيم بر وزن هزار دانه در زمان‌هاي مختلف محلول‌پاشي افزايش 11 تا 21% داشت. بيشترين ميزان وزن هزار دانه متعلق به تيمار محلول‌پاشي با كلريد كلسيم در زمان دو هفته قبل از گلدهي (21.92% افزايش در مقايسه با تيمار شاهد) بود. محلول‌پاشي كلريد كلسيم در زمان گلدهي (19.23% افزايش در مقايسه با تيمار شاهد) و همچنين در زمان گلدهي و دو هفته پس از آن (21.05% افزايش در مقايسه با تيمار شاهد) سبب افزايش در وزن خشك اندام هوايي شد. وزن دانه در بوته در تمام تيمارهاي محلول‌پاشي با كلريد كلسيم در مقايسه با تيمار شاهد افزايش 219% نشان داد. در نهايت محلول‌پاشي با كلريد كلسيم به‌ويژه در زمان دو هفته قبل از گلدهي به دليل مهيا شدن سلول‌هاي جنسي و تعيين سطح پتانسيل فعاليت آن‌ها در عمل فتوسنتز پس از ظهور سنبله، مي‌تواند سبب بهبود رشد در شرايط تنش گرمايي پايان فصل رشد شود.