امكان سنجي كشت گونه مرتعي Festuca ovina به منظور اصلاح مراتع شور و داراي آلاينده

The feasibility study of Festuca ovina cultivation to improve saline and polluted rangelands

بررسي تاثير عوامل محيطي بر عملكرد گياهان علوفه‌اي، يكي از ضرورت‌هاي اصلاح، احياء و توسعه مراتع است. گونه مرتعي Festuca Ovina از گندمي‌هاي علفي چند‌ساله است. اين گونه به دليل قدرت سازگاري با شرايط كم‌آبي و درجه حرارت پايين تا 20- درجه سانتيگراد، در مراتع نيمه‌استپي كشور، به صورت عنصر اصلي تيپ گياهي مرتعي به وفور يافت ميشود. اين گونه مرتعي، نقش مهمي در تأمين علوفه، تثبيت خاك، جلوگيري از فرسايش و حفاظت خاك در مراتع نيمه‌استپي دارد. بنابراين، هدف از اين تحقيق بررسي تاثير عوامل شوري و آلاينده بر عملكرد گونه مرتعي Festuca Ovina مي‌باشد. اين تحقيق بصورت آزمايش در شرايط گلخانه اي در قالب طرح فاكتوريل برپايه طرح كاملاً تصادفي تحت تأثير فاكتور اول تيمارهاي اكسيد مس در 2 سطح (50 و 100 ميلي‌گرم بر ليتر)، نانواكسيد مس در 2 سطح (50 و 100 ميلي‌گرم بر ليتر) و تيمار شاهد، و فاكتور دوم تيمار كلريد سديم در 3 سطح (0، 200 و 400 ميلي‌مولار) در 5 تكرار بر روي گياه Festuca Ovina به صورت گلداني در گلخانه هيدروپونيك انجام گرفت. پس از طي دو ماه از اعمال تنش، تغييرات كلروفيل، پتاسيم و طول بخش اندام هوايي اندازه‌گيري شدند. داده هاي حاصل از اندازه‌گيري به روش طرح آزمايشي فاكتوريل و با استفاده از نرم افزار SPSS.18 و آزمون چند‌دامنه‌اي SNK مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. با توجه به نتايج تحقيق حاضر، گونه Festuca ovina علاوه بر توانايي استقرار و رشد در هر كدام از شرايط تنش شوري و آلاينده، همچنين توانايي استقرار در شرايط توامان (شوري+آلاينده) را نيز دارد، بنابراين مي‌تواند مورد توجه خاص برنامه‌ريزان، مديران منابع طبيعي و محيط زيست قرار گيرد و بعنوان يك گونه سازگار، به منظور اصلاح و احيا مراتع اين مناطق پيشنهاد گردد.

Investigating the effect of environmental factors on the yield of forage plants is one of the necessities for improvement, rehabilitation, and development of rangelands. Festuca ovina is of perennial grasses. This species is found to be abundant in the semi-steppe rangelands of the country due to its adaptability to dehydration and low temperatures of -20 ° C. This rangeland species plays an important role in providing forage, soil stabilization, erosion prevention, and soil conservation in semi steppe rangelands. Therefore, the purpose of this study was to investigate the effect of salinity and pollutant factors on the performance of Festuca ovina. This experiment was conducted in greenhouse conditions in a factorial arrangement based on a completely randomized design under the influence of the first factor of copper oxide treatment at two levels (50 and 100 mg / l), copper nano-oxide at two levels (50 and 100 mg / l), and control treatment, and the second factor of sodium chloride treatment at three levels (0, 200 and 400 mM) in five replicates on Festuca ovina in a hydroponic greenhouse. After two months of stress, changes in chlorophyll, potassium and air length were measured. Data were analyzed using a factorial experimental design and SNK multiple range test in SPSS.18 software. According to the results of this study, the Festuca ovina species, in addition to the ability to establish and grow in each of the conditions of salinity and pollutant stress, has the ability to establish in both conditions (salinity + pollutant). Therefore, it can be of particular interest to planners, managers of natural resources and the environment and recommended as a consistent species to improve the rangelands of these regions.