بررسي عوامل مؤثر بر ميزان ارزآوري محصول زعفران در ايران با تأكيد بر بسته‌بندي و برند سازي

اهميت اقتصادي و اجتماعي زعفران به عنوان گران ترين ادويه جهان، جايگاه منحصر به فردي در ميان محصولات صنعتي و صادراتي ايران دارد. كاربردهاي متعدد و فراوان زعفران و خواص دارويي و مصارف متنوع غذايي آن و از همه مهم تر نقش عمده‌اي كه در زندگي كشاورزان خراسان مركزي و جنوبي دارد توجه ويژه به مسائل توليد، صادرات و بازار زعفران را بيش از پيش روشن مي سازد. هدف اصلي اين مطالعه، بررسي عوامل مؤثر بر ميزان ارزآوري زعفران ايران با كاربرد روش دلفي در سال زراعي 1395-1394 مي‌باشد. در اين راستا 36 معيار فرعي در سه گروه اصلي ميزان توليد، ميزان صادرات و فرآوري در طراحي پرسش‌نامه در نظر گرفته شد. نتايج نشان داد كه فرآوري، صادرات و توليد به ترتيب رتبه اول تا سوم را از لحاظ اهميت اثرگذاري بر ارزآوري محصول زعفران به خود اختصاص دادند. همچنين مهمترين معيار اثر گذار بر فرآوري، عدم وجود برند ملي (فقدان نام تجاري)، مهمترين معيار اثر گذار بر ميزان صادرات، تقلب در زعفران و مهمترين معيار اثرگذار بر ميزان توليد، كار انفرادي زعفران‌كاران (كمبود شركت‌هاي تعاوني مناسب) مي‌باشد لذا پيشنهاد مي‌شود سياست‌گذاري‌هاي دولت در راستاي كاهش هزينه فرآوري و ايجاد برند ملي زعفران، نظارت بر تقلبات زعفران و حذف دلالان، استفاده از روش‌هاي صحيح كشت مكانيزه و تشكيل شركت‌هاي تعاوني زعفران كاران و‌ ايجاد تشكيلات منسجم خريد، توزيع و بسته‌بندي زعفران باشد.