اثر تاريخ كاشت و پرايمينگ بذر بر سبز شدن، عملكرد و اجزاي عملكرد در سه رقم گندم نان(Triticumaestivum L.)

به منظور بررسي اثر تاريخ كاشت و هيدروپرايمينگ بذر بر سبز شدن و عملكرد دانه سه رقم گندم نان، آزمايشي به صورت اسپليت پلات فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي دانشكده كشاورزي دانشگاه شهيد چمران اهواز در سال زراعي 93-1392 انجام شد. كرت‌هاي اصلي شامل سه تاريخ كاشت (13 آذر، 27 آذر و 14 دي) و كرت‌هاي فرعي شامل سه رقم گندم (استار، چمران و فونگ) و تيمارهاي پرايمينگ (هيدروپرايمينگ و شاهد) بودند. نتايج نشان داد كه تأخير در كاشت سبب كاهش درصد سبز شدن و افزايش زمان سبز شدن در تاريخ كاشت‌هايدوم و سوم نسبت به تاريخ كاشت اول شد. در مجموع تيمار هيدروپرايمينگ به صورت معني‌داري سبب بهبود سبز شدن نسبت به تيمار شاهد (افزايش 5 درصدي سبز شدن و كاهش زمان سبز شدن تا 2.7 روز) شد. مقايسه ميانگين‌ها نشان داد كه صفات تعداد سنبله در واحد سطح، تعداد دانه در سنبله، وزن  هزار‌دانه، عملكرد دانه، عملكرد بيولوژيك و شاخص برداشت با تأخير در كاشت به صورت  معني‌داري كاهش يافت. اثرات متقابل تاريخ كاشت و رقم بر صفات وزن  هزار‌دانه، عملكرد دانه و شاخص برداشت معني‌دار بود و نشان داد كه تأخير در كاشت بيشترين و كمترين تأثير را به ترتيب در رقم ديررس استار و رقم زودرس فونگ داشت. در اين پژوهش ميانگين عملكرد دانه در تيمار هيدروپرايمينگ نسبت به تيمار شاهد حدود 17 درصد افزايش يافت. با توجه به نتايج حاصله به نظر مي رسد كه با كاربرد روش هيدروپرايمينگ بذر بويژه در كشت ديرهنگام و تطبيق فنولوژي رقم انتخابي با تاريخ كاشت  مي‌توان  توليد را بهبود بخشيد.